Το ταξίδι της τηγανιτής πατάτας στο χρόνο!
Τηγανιτές πατάτες, αυτό το θαύμα της φύσης. Το φαγητό με τους περισσότερους θαυμαστές ανά τον κόσμο. Το φαγητό που ενώνει λαούς και διαφορετικές κουλτούρες. Το πως έγιναν κομμάτι της καθημερινότητας της ανθρωπότητας οι τηγανιτές πατάτες δεν έχει διευκρινιστεί με ακρίβεια. Κάποιοι λένε ότι υπαίτιοι είναι οι Γάλλοι, άλλοι πως είναι οι Βέλγοι. Όμως η ιστορία διαφέρει...
Το παγκόσμιο όνομα της τηγανιτής πατάτας δόθηκε στην Αμερική και είναι «French Fries», γεγονός που κάνει τους περισσότερους να θεωρούν ότι οι Γάλλοι “ανακάλυψαν” την αγαπημένη σε όλους συνταγή. Η αλήθεια πάντως είναι διαφορετική.
Από την Κολομβία στην Ισπανία...
Στην Ευρώπη οι πατάτες εισάγονται από τους Ισπανούς. Το μακρινό 1537, ο Χιμένεθ ντε Κεσάδα και ο στρατός του κατέλαβαν ένα χωριό στην Κολομβία από το οποίο όλοι οι ντόπιοι είχαν φύγει. Ανάμεσα στα διάφορα μυστήρια πράγματα που βρήκαν στο εγκαταλελειμμένο χωριό ήταν και οι πατάτες, αυτό το άγνωστο φαγητό εκείνη την περίοδο. Είκοσι χρόνια αργότερα, οι πατάτες όχι μόνο είχαν ταξιδέψει για τα καλά στην Ισπανία αλλά εισάγονταν και στην Ιταλία.
Οι Βέλγοι την ανακάλυψη...
Εκείνη την περίοδο οι πατάτες ήταν πολύ πιο μικρές και πικρές. Με τα χρόνια και ενώ άρχισαν να καλλιεργούνται σε όλη την Ευρώπη άλλαξε σταδιακά τόσο το σχήμα τους όσο και η γεύση τους. Η μεγάλη ανακάλυψη της τηγανιτής πατάτας όμως προέκυψε στο Βέλγιο στα μέσα του 17ου αιώνα και συγκεκριμένα σε ένα χωριό κοντά στην Λιέγη, όπου οι ντόπιοι είχαν σαν μεγαλύτερο έθιμό τους να τηγανίζουν πολύ μικρά ψάρια κατά δεκάδες και να τα τρώνε. Ένα βαρύ χειμώνα όμως που τα ποτάμια είχαν παγώσει και το ψάρεμα ήταν ανέφικτο, κάποιος είχε την φαεινή ιδέα να κόψουν τις πατάτες στο σχήμα των μικρών ψαριών και να τηγανίσουν αυτές. Και η ιδέα αυτή σηματοδότησε μια ιστορική ανακάλυψη!
Η Γαλλία και η λέπρα...
Την ίδια περίοδο περίπου, στην Γαλλία θεωρούσαν τις πατάτες πολύ κακή τροφή και τις είχαν συνδέσει με διάφορες απειλητικές ασθένειες. Για την ακρίβεια, ήταν το 1748 όταν η γαλλική Βουλή αποφάσισε να απαγορεύσει την εισαγωγή της πατάτας στη χώρα με την αιτιολογία πως προκαλεί λέπρα. Ο Αντουάν Αυγουστίν Παρμεντιέ, ένας στατιωτικός γιατρός που ήταν φυλακισμένος στην Πρωσία κατά την διάρκεια του εφταετή πολέμου (1755-1764) έτρωγε διαρκώς τις πατάτες που τον τάιζαν στην φυλακή και συνειδητοποίησε πως αυτά που πίστευαν στη χώρα του για το συγκεκριμένο φαγητό δεν ίσχυαν.
Ακόμα και στους βασιλικούς κήπους!
Όταν ο πόλεμος τελείωσε και ο Παρμεντιέ αποφυλακίστηκε, γύρισε στη Γαλλία έχοντας γίνει φανατικός της πατάτας. Μάλιστα, σαν γιατρός που ήταν, υποστήριζε πως όχι μόνο οι πατάτες δεν κάνουν κακό στην υγεία αλλά μπορούν να έχουν και θεραπευτικές ιδιότητες. Μοιάζει απίστευτο αλλά ο Παρμεντιέ ξεκίνησε μια μεγάλη και μακροχρόνια καμπάνια για να πείσει τους άνθρώπους της Γαλλίας πως πρέπει να τρώνε πατάτες!
Μάλιστα, καλλιεργούσε πατάτες στον κήπο του παρανόμως και για συμβολικούς λόγους έβαζε την προσωπική του φρουρά να τις φυλάει για να καταδείξει πόσο ξεχωριστό φαγητό είναι! Ταυτόχρονα, έδινε εντολή στους άντρες του να αφήνουν όποιον επίδοξο κλέφτη θέλει να κλέβει πατάτες προκειμένου να διαχυθεί παντού για πόσο ωραίο φαγητό πρόκειται. Με τα χρόνια, οι πατάτες κατέληξαν να είναι ένα από τα πιο αγαπημένα φαγητά των Γάλλων.
Το 1795 η δημοφιλία τους ήταν στα ύψη και καλλιεργούνταν ακόμα και στους βασιλικούς κήπους της χωρας. Εκείνη την χρονιά ξεκίνησε και η μόδα της τηγανιτής πατάτας στην Γαλλία όταν διάφοροι πλανόδιοι πωλήτες στους δρόμους του Παρισίου, τις έκοβαν, τις τηγάνιζαν και τις πουλούσαν επί τόπου, κάτι που σύντομα είχε ξετρελάνει όλους τους Γάλλους και το έκαναν διαρκώς.
Η κόντρα...
Ανάμεσα σε Βέλγιο και Γαλλία υπάρχει μια ιδιότυπη κόντρα αναφορικά με την προέλευση της τηγανιτής πατάτας. Οι Βέλγοι υποστηρίζουν την δική τους ιστορία και τονίζουν πως οι Γάλλοι έμαθαν από αυτούς τι σημαίνει τηγανιτές πατάτες και τους έκλεψαν την ιδέα. Οι Γάλλοι απαντάνε πως η βέλγικη ιστορία, που λαμβάνει χώρα 100 χρόνια πριν την αντίστοιχη γαλλική, είναι μύθος και πως η παράδοση της τηγανιτής πατάτας ξεκίνησε στα στενά του Παρισίου. Η αλήθεια είναι πως κανείς δεν μπορεί να είναι ποτέ σίγουρος και το πιθανότερο είναι πως οι δύο λαοί θα διαφωνούν και θα διεκδικούν την πατρότητα αυτού του φαγητού αιωνίως.
Όπως και έχει ωστόσο, αυτό που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί είναι πως στις ΗΠΑ είναι η Γαλλία που τις εισήγαγε. Άλλωστε, ο χαρακτηρισμός «French Fries» που ξεκινάει από τις ΗΠΑ για να περιγράψει τις τηγανιτές πατάτες είναι μέχρι και σήμερα η ονομασία που τους δίνει όλος ο μη ευρωπαϊκός κόσμος...