Η χρησιμότητα της βιταμίνης Κ
Η βιταμίνη Κ είναι ένα θρεπτικό στοιχείο, που χρησιμεύει κυρίως στην δημιουργία μιας ομάδας ουσιών, των λεγόμενων παραγόντων πήξεως, οι οποίοι λειτουργούν από κοινού προκειμένου να πήξει το αίμα όταν τραυματίζονται τα αιμοφόρα αγγεία. Ο οργανισμός μας το χρειάζεται σε μικρές και τακτικές ποσότητες.
Υπάρχουν τρία διαφορετικά είδη βιταμίνης Κ:
Η βιταμίνη Κ1 (φυλλοκινόνη) είναι ο τύπος που προέρχεται από τη διατροφή, ιδιαίτερα από τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά καθώς επίσης και από τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα φυτικά έλαια. Επιπλέον η Κ1 παρασκευάζεται τεχνικά προκειμένου να χορηγηθεί από το στόμα ή παρεντερικά σε ασθενείς που πάσχουν από νόσους που συνδέονται με υπερβολική αιμορραγία.
Η βιταμίνη Κ2 (μενακινόνη) παράγεται από βακτήρια της φυσιολογικής χλωρίδας των εντέρων. Συμπληρώνει την Κ1 αλλά δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του σώματος.
Η βιταμίνη Κ3 (μεναδιόνη) είναι μία συνθετική, υδατοδιαλυτή μορφή της βιταμίνης Κ, η οποία χρησιμοποιείται ως θεραπεία για τους ενηλίκους.
Το σώμα μας δεν είναι ικανό από μόνο του να παράγει επαρκή ποσότητα βιταμίνης Κ, γι’ αυτό θα πρέπει αυτή να λαμβάνεται από τη διατροφή. Τροφές που περιέχουν υψηλές ποσότητες είναι οι σπόροι βασιλικού, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το λάχανο, το σπανάκι, τα γογγύλια, τα πράσινα φύλλα του μαρουλιού καθώς και το μπρόκολο, τα φρέσκα κρεμμυδάκια, ο μαϊντανός και τα σπαράγγια. Επίσης τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα δημητριακά, τα φυτικά έλαια και οι σπόροι σόγιας είναι καλές πηγές βιταμίνης Κ.
Οι τύποι Κ1 και Κ2, που παρέχονται από τη διατροφή αλλά παράγονται και από τον οργανισμό, είναι και οι δύο λιποδιαλυτές και αποθηκεύονται στο λιπώδη ιστό του σώματος και στο συκώτι. Ένας ενήλικας αποθηκεύει τυπικά ποσότητα ίση με τις εβδομαδιαίες ανάγκες της βιταμίνης Κ.
Οι πιο συχνές αιτίες έλλειψης της βιταμίνης Κ είναι η ανεπαρκής διατροφική πρόσληψη, η ανεπαρκής απορρόφηση, η μειωμένη αποθήκευση της βιταμίνης Κ εξαιτίας ηπατικής νόσου, καθώς και η μειωμένη παραγωγή της από το έντερο. Η διατροφική έλλειψη της βιταμίνης Κ, παρόλο που είναι σπάνια σε υγιείς ανθρώπους, είναι σχετικά συχνή σε όσους είναι σοβαρά άρρωστοι ή πάσχουν από ορισμένες χρόνιες παθήσεις (π.χ. σε καρκινοπαθείς, ασθενείς που έχουν εισαχθεί σε μονάδες εντατικής θεραπείας, κ.λπ.).
Η δυσαπορρόφηση και ειδικά η εξασθενημένη απορρόφηση των λιπών εξαιτίας ασθενειών όπως η κυστική ίνωση, η κοιλιοκάκη και οι χολοστατικές ηπατικές νόσοι μπορούν επίσης να προκαλέσουν έλλειψη. Τέλος, ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντιβιοτικά ή και τα αντιεπιληπτικά, μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση της βιταμίνης Κ1, να μειώσουν την ποσότητα του τύπου Κ2 που παράγεται στα έντερα ή να αυξήσουν τις απαιτήσεις του σώματος για βιταμίνη Κ.
Τα συμπτώματα που σχετίζονται με την έλλειψη της βιταμίνης Κ μπορεί να περιλαμβάνουν εύκολη εμφάνιση μώλωπα, αιμορραγία από τη μύτη ή από τα ούλα, υπερβολική αιμορραγία από πληγές, δύσκολη έμμηνο ρύση, αιμορραγία από το γαστρεντερικό σύστημα, καθώς και αίμα στα ούρα ή και στα κόπρανα.
