Κράνα, η πανάρχαια υπερτροφή
Αναφέρθηκε πρώτη φορά στην Οδύσσεια του Ομήρου, και ήταν ο καρπός που έδωσε η Κίρκη στο πλήρωμα του Οδυσσέα, και το μετέτρεψε σε χοίρους. Η κρανιά είναι φυτό ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Ευρώπη και περισσότερο στην λεκάνη της Μεσογείου, υπάρχει δε πλήθος ιστορικών αναφορών στους καρπούς της – τα κράνα – για τις φαρμακευτικές και θεραπευτικές τους ιδιότητες.
Πρόσφατες μελέτες του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης κατέδειξαν ότι τα κράνα είναι τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο καρπό.
Η περιεκτικότητά τους σε φλαβονοειδή, ανθοκυάνες και φαινολικά παράγωγα είναι ιδιαίτερα υψηλή, ενώ είναι πολύ καλή πηγή σιδήρου, βιταμίνης C, ασκορβικού οξέος, καροτίνη, και τανινών.
Κείμενα παραδοσιακής θεραπευτικής και εθνοφαρμακευτικές μελέτες αναφέρουν τα κράνα ως καρπούς αναζωογονητικούς, αναλγητικούς, αντισπασμωδικούς, καταπραϋντικούς, στυπτικούς, αιμοστατικούς, κατά της δίψας, κατά της διάρροιας, κατά της δυσεντερίας και της ελονοσίας.
Καθώς οι διατροφική τους αξία διαφοροποιείται ανάλογα με την ποικιλία και την γεωγραφική θέση, κάθε τόπος χρησιμοποιούσε και χρησιμοποιεί τα κράνα για την αντιμετώπιση διαφορετικών ασθενειών και διαταραχών, και με διαφορετικό τρόπο. Αξιοσημείωτο όμως είναι , ότι υπάρχουν παγκόσμια ιστορικά στοιχεία όπου καταγράφεται η θεραπευτική χρήση των κρανών από όλους σχεδόν τους λαούς. Από την Κίνα όπου χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του διαβήτη, μέχρι τις ΗΠΑ όπου τα χρησιμοποιούσαν οι Cherokee για την διάρροια, και από τους ινδιάνους της ΝΑ Αμερικής που τα χρησιμοποιούσαν για τους πόνους της μέσης, μέχρι την Κροατία που τα χρησιμοποιούν κατά της παχυσαρκίας, των αιματωμάτων και του πονοκεφάλου, τα κράνα αποδεικνύονται μια υπερτροφή με πολλές θεραπευτικές ικανότητες.
Στην Ελλάδα η συνήθης πρακτική πού απαντάται σε όλες σχεδόν τις περιοχές, είναι η αποθήκευση των καρπών τους, η αποξήρανσή τους, και η παρασκευή λικέρ που πίνεται όποτε παρουσιάζεται ανάγκη, καθώς η παρασκευή μαρμελάδας.
