Η κατάλληλη διατροφή θα μπορούσε να μειώσει τους πρόωρους θανάτους από καρδιαγγειακή νόσο

Τουλάχιστον οι μισοί από όλους τους θανάτους από πρόωρο καρδιαγγειακό νόσημα (CVD) θα μπορούσαν να αποφευχθούν με καλύτερη διατροφή, όπως με την αύξηση της κατανάλωσης ολόκληρων κόκκων και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Η διεθνής μελέτη ανακάλυψε πώς οι καρδιαγγειακοί θάνατοι επηρεάστηκαν από τη διατροφή τα τελευταία 26 χρόνια, με ιδιαίτερη έμφαση στην περίοδο 2010-2016. Αυτό είναι το συμπέρασμα μια κοινής ανάλυσης από Γερμανικό Πανεπιστήμιο Martin Luther Halle-Wittenberg (MLU), το Πανεπιστήμιο Friedrich Schiller Jena, τον συνεργατικό σχηματισμό nutriCARD και το Πανεπιστήμιο της Washington, η οποία δημοσιεύθηκε στο European Journal of Epidemiology. Η μελέτη ζητά πολιτικές παρεμβάσεις για την αύξηση της πρόληψης των καρδιαγγειακών παθήσεων (CVD) μέσω της καλύτερης δίαιτας και της εκπαίδευσης.

«Οι καρδιαγγειακές παθήσεις είναι ένα πρόβλημα ζωής που μπορεί να αποφευχθεί. Τα μειωμένα ποσοστά καρδιαγγειακής νόσου σε ορισμένες χώρες είναι πιθανό να οφείλονται σε καλές θεραπευτικές πολιτικές, αλλά η πρόληψη θα πρέπει να τεθεί στην ημερήσια διάταξη», δήλωσε ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο καθηγητής Stefan Lorkowski. «Στη Γερμανία, ξοδεύουμε τεράστια ποσά στο σύστημα υγείας μας και μόνο λίγα από αυτά επενδύονται στην πρόληψη των ασθενειών. Οι κυβερνήσεις πρέπει να επενδύσουν στην πρόληψη, όχι μόνο στη θεραπεία», σχολίασε ένας άλλος από τους συγγραφείς, ο Δρ. Toni Meier. Αν και προηγούμενες μελέτες έχουν διασαφηνίσει τους ρόλους των διατροφικών και μεταβολικών παραγόντων κινδύνου στα καρδιαγγειακά νοσήματα, αυτή η έρευνα παρέχει μια αντίστοιχη ανάλυση των χωρών, διαφοροποιώντας τις ομάδες σύμφωνα με την ηλικία και το φύλο καθώς και με αρκετές βασικές ομάδες τροφίμων και θρεπτικών ουσιών.

Διαβάστε επίσης: 
Πώς μια πλούσια σε ίνες διατροφή βοηθά τα μικρόβια του εντέρου να προστατεύουν την καρδιά

Οι ερευνητές αξιολόγησαν τα δεδομένα που παρείχε η μελέτη Global Burden of Disease Study (GBD), τα οποία συλλέχθηκαν μεταξύ του 1990 και του 2016. Αναλύθηκαν οι επικρατούσες καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως οι καρδιακές προσβολές και τα εγκεφαλικά επεισόδια, στις 51 χώρες που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) έχει χαρακτηρίσει ως «ευρωπαϊκή περιοχή». Εκτός από τα κράτη μέλη της ΕΕ και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλήφθηκαν επίσης αρκετά κράτη της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας, όπως η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, το Ισραήλ, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Ουζμπεκιστάν.

Η μελέτη υπολόγισε το ποσοστό των θανάτων που συνδέονται με μια μη ισορροπημένη διατροφή, όπως η μειωμένη κατανάλωση των προϊόντων ολικής άλεσης, λαχανικών, ξηρών καρπών και σπόρων και, αντίθετα, με υψηλή πρόσληψη αλατιού. «Πρέπει να εκμεταλλευτούμε καλύτερα τις δυνατότητες μιας ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής, διαφορετικά οι καρδιακές παθήσεις θα είναι η αιτία ακόμη περισσότερων θανάτων που θα μπορούσαν να προληφθούν στο μέλλον», σημειώνει ο Lorkowski. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι χώρες με χαμηλά έως μεσαία εισοδήματα, έχουν υψηλότερο ποσοστό θανάτων που συνδέονται με την καρδιαγγειακή νόσο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στερούνται εκπαίδευσης σχετικά με τις σωστές διατροφικές συνήθειες.

Διαβάστε και αυτό: 
Μια δίαιτα πλούσια σε ψάρια και λαχανικά ενεργοποιεί μια χημική ένωση που προστατεύει την καρδιά

Η μελέτη εξέταση επίσης τον τρόπο με τον οποίο η διατροφή των ανθρώπων επηρεάζει άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, όπως η παχυσαρκία, η υψηλή αρτηριακή πίεση και η έλλειψη άσκησης. Η κατανάλωση οινοπνεύματος ωστόσο, δεν συμπεριλήφθηκε στην ανάλυση. Σε χώρες με υψηλή κατανάλωση αλκοόλ, ο βαθμός της καρδιαγγειακής νόσου που σχετίζεται με τη διατροφή θα μπορούσε να είναι ακόμη υψηλότερος.

Στατιστικές ανά χώρα

Το 2016, 160.000 θάνατοι (46% όλων των καρδιαγγειακών θανάτων) συνδέονταν με μια μη ισορροπημένη διατροφή στη Γερμανία, 97.000 (41%) στην Ιταλία, 75.000 (41%) στη Μεγάλη Βρετανία και 67.000 (40%) στη Γαλλία. Ωστόσο, στο Ισραήλ και την Ισπανία, μόνο ένας στους τρεις πρόωρους καρδιαγγειακούς θανάτους σχετίζεται με τη διατροφή. «Γνωρίζουμε από διάφορες μελέτες ότι η εκπαίδευση έχει τεράστιο αντίκτυπο στη διατροφή. Τα άτομα με ανώτερη εκπαίδευση εμφανίζουν συνήθως χαμηλότερη συμβολή της δίαιτας σε καρδιαγγειακές επιπλοκές. Ίσως η γνώση της ανάγκης και της σπουδαιότητας μιας υγιεινής διατροφής είναι ένας παράγοντας που θα συνέβαλε θετικά», προσθέτει ο Lorkowski. «Το υψηλότερο εισόδημα σχετίζεται με την καλύτερη εκπαίδευση που οδηγεί σε καλύτερες δίαιτες. Η καρδιαγγειακή νόσος εμφανίζεται περισσότερο στις χαμηλά ή μέτρια ανεπτυγμένες χώρες, με τα ποσοστά θνησιμότητας να είναι κάπως υψηλότερα, επειδή οι θεραπείες δεν είναι τόσο καλές όσο στις χώρες με τα υψηλότερα εισοδήματα», αναφέρει ο Meier.

«Στη Σουηδία και τη Νορβηγία, η μειωμένη κατανάλωση ξηρών καρπών και σπόρων σχετίζεται περισσότερο με καρδιαγγειακές παθήσεις, ενώ σε πολλές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας η χαμηλή πρόσληψη προϊόντων ολικής άλεσης αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Ή να το θέσουμε διαφορετικά: Η αυξημένη κατανάλωση λευκών αλεύρων με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες έχει οδηγήσει σε αύξηση των καρδιαγγειακών παθήσεων τα τελευταία χρόνια», προσθέτει ο Meier. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα ευρήματα έχουν ζωτική σημασία για την πολιτική αναφορικά με την υγεία και πρέπει να ενσωματωθούν στην ανάπτυξη των μελλοντικών στρατηγικών πρόληψης.

Παίζει ρόλο το φύλο;

Σύμφωνα με τα πορίσματα της μελέτης, η ηλικία και το φύλο μπορούν επίσης να διαδραματίσουν ένα ρόλο. Οι άνδρες τείνουν να επηρεάζονται σε νεαρότερη ηλικία, ενώ οι γυναίκες μόνο μετά την ηλικία των 50. Στα κράτη μέλη της ΕΕ, οι ερευνητές διαπίστωσαν 178.000 πρόωρους θανάτους που συνδέονται με τη διατροφή, 132.000 εκ των οποίων αφορούσαν άνδρες και 46.000 γυναίκες. Αυτό αντιστοιχεί στο 20% περίπου των καρδιαγγειακών θανάτων. Με ολοένα και περισσότερα νέα στοιχεία σχετικά με τη σημασία των διατροφικών συνηθειών για την υγεία, φαίνεται ότι η πρόληψη μέσω της διατροφής είναι βέβαιο ότι θα γίνει ο νούμερο ένα τρόπος αντιμετώπισης των μη μεταδοτικών ασθενειών.

Φωτεινή Πουρνάρα