Φρούτα: τρώμε πολλά ή λίγα;
Από την παιδική ηλικία μας τονίζουν πόσο σημαντικό είναι να τρώμε φρούτα. Υπάρχει όμως περίπτωση να το παρακάνουμε; Οι ειδικοί λένε ότι υπάρχουν και τα δύο άκρα: αυτοί που γενικά αποφεύγουν τα φρούτα λόγω της περιεκτικότητάς τους σε υδατάνθρακες και σάκχαρα και οι άλλοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες επειδή είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Η πραγματικότητα είναι ότι το ιδανικό βρίσκεται κάπου μεταξύ των δύο αυτών άκρων και ποικίλλει από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Οι επιστήμονες και οι ειδικοί σε θέματα διατροφής μετά από χρόνια αναλύσεων και μελετών, συστήνουν την κατανάλωση από πέντε έως δέκα μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως για βέλτιστη υγεία. Παραδόξως, τα φρούτα είναι συχνά ένα επίμαχο θέμα και πολλοί τα ταξινομούν ως «καλά» ή «κακά» ή κυνηγούν τις εκάστοτε «μόδες». Οι δίαιτες χωρίς ζάχαρη και οι ανησυχίες για τη φρουκτόζη έχουν οδηγήσει κάποιους στο να απομακρύνουν τα φρούτα από τη διατροφή τους, κάτι που μπορεί να έχει επιζήμιες επιπτώσεις στη μακροπρόθεσμη υγεία τους. Το σημαντικό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι η ζάχαρη στα φρούτα είναι φυσική ζάχαρη και είναι πολύ λιγότερο πιθανό να οδηγήσει σε χρόνιες παθήσεις ή παραπάνω βάρος σε σύγκριση με την κατανάλωση επεξεργασμένων ζαχαρούχων τροφών και σνακ.
Τα φρούτα είναι πλούσια πηγή βιταμινών, μετάλλων, διαιτητικών ινών και φυτοθρεπτικών συστατικών που μας βοηθούν να παραμείνουμε υγιείς και να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων ασθενειών. Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ότι η πρόσληψη φρούτων συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικών επεισοδίων ακόμη και διαβήτη τύπου 2. Αλλά θυμηθείτε να μην μένετε μόνο σε ένα είδος φρούτου. Η επιλογή μιας πολύχρωμης ποικιλίας φρούτων είναι σημαντική, καθώς κάθε χρώμα έχει το δικό της σύνολο μοναδικών φυτοχημικών χημικών ουσιών. Όταν δεν τρώμε φρούτα, αφαιρούμε ή μειώνουμε τις βιταμίνες και τα μέταλλα που βοηθούν το σώμα μας να λειτουργεί καλύτερα και χάνουμε τις ίνες που συμβάλλουν στο αίσθημα κορεσμού αλλά και στην υγεία του πεπτικού μας συστήματος. Επιπλέον, τα φρούτα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά τα οποία βοηθούν στην απομάκρυνση των ελεύθερων ριζών. Σε μερικές ακραίες περιπτώσεις, μια διατροφή που στερείται φρούτων μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκειες θρεπτικών συστατικών όπως π.χ. στην εμφάνιση σκορβούτου εάν δεν υπάρχει αρκετή βιταμίνη C, ή σε διάφορους τύπους αναιμιών.
Πόσα όμως φρούτα είναι αρκετά ή πάρα πολλά; Η γενική σύσταση για την πρόσληψη φρούτων και λαχανικών είναι τουλάχιστον 400 γραμμάρια την ημέρα ή πέντε μερίδες των 80 γραμμαρίων, αν και άλλες μελέτες ανεβάζουν τις απαιτούμενες μερίδες σε δέκα. Γενικά, θα πρέπει να προσπαθούμε να τρώμε τουλάχιστον δύο φρούτα την ημέρα. Οι περισσότεροι διατροφολόγοι πιστεύουν ότι το ιδανικό είναι κάπου στη μέση και διαφέρει φυσικά για κάθε άτομο. Για όσους έχουν υψηλότερες ενεργειακές απαιτήσεις ή στις ημέρες που εργαζόμαστε ή έχουμε πολλά πράγματα να κάνουμε, τότε μπορεί να χρειαζόμαστε ελαφρώς μεγαλύτερες ποσότητες. Όσο πιο μεγαλύτερο ύψος και ιδανικό βάρος έχουμε τόσο περισσότερη ενέργεια και υδατάνθρακες χρειαζόμαστε. Οι άνδρες γενικά χρειάζονται περισσότερο από τις γυναίκες, οι νεότεροι περισσότερο από τους ηλικιωμένους και τα δραστήρια άτομα περισσότερο από όσους έχουν χαμηλή δραστηριότητα.
Ο λόγος για τον οποίο συχνά σημειώνεται από τους ειδικούς ότι δεν θα πρέπει να καταναλώνουμε απεριόριστες ποσότητες φρούτων κάθε μέρα είναι ότι, ενώ είναι φορτωμένα με θρεπτικά συστατικά, εξακολουθούν να είναι μια πηγή υδατανθράκων και σακχάρων, αν και δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία μας. Και εξηγούν ότι αν τρώμε πάρα πολλά φρούτα όλη την ημέρα, μάλλον αντικαθιστούμε κάποιες άλλες σημαντικές ομάδες τροφίμων. Όπως πάντα, το μέτρο σε όλα είναι το σημαντικό. Τα φρούτα είναι υγιεινά και είναι σίγουρα μια καλύτερη επιλογή από το να καταφεύγουμε σε ανθυγιεινά έτοιμα επεξεργασμένα γλυκά. Θα πρέπει επίσης να πίνουμε με μέτρο φρουτοχυμούς καθώς παρέχουν συμπυκνωμένη φρουκτόζη και μπορεί να προκαλέσουν φθορά των δοντιών.
Δεδομένου ότι οι υδατάνθρακες στα φρούτα τροφοδοτούν τη δραστηριότητα των κυττάρων, το πότε τα καταναλώνουμε παίζει επίσης ρόλο. Τρώγοντας πολύ μεγάλη ποσότητα αργά τη νύχτα ενώ βλέπουμε τηλεόραση ή σερφάρουμε στο διαδίκτυο, όταν δηλαδή ο οργανισμός μας δεν καίει πολλές θερμίδες, μπορεί να είναι μια πιο υγιεινή επιλογή από το να φάμε π.χ. μπισκότα αλλά σίγουρα δεν θα κάψουμε όλους αυτούς τους υδατάνθρακες πηγαίνοντας λίγο αργότερα για ύπνο. Προσπαθήστε λοιπόν να τρώτε φρούτα πριν από κάποια φυσική δραστηριότητα και αν τα απολαμβάνετε πραγματικά το βράδυ, προσπαθήστε τουλάχιστον να περιορίσετε τη μερίδα, για παράδειγμα σε ένα φλιτζάνι σταφύλια σε αντίθεση με ένα μεγάλο βαθύ μπολ.
Φωτεινή Πουρνάρα