Φράουλες: Tο φρούτο της Άνοιξης

Σήμερα, υπάρχουν πάνω από 600 ποικιλίες φράουλας και το γλυκό αυτό, με ελαφρώς υπόξινες νότες, είδος μούρων κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων 10 φρούτων και λαχανικών για το αντιοξειδωτικό του περιεχόμενο. Οι φρέσκες καλοκαιρινές φράουλες είναι μία από τις πιο αγαπημένες, λαχταριστές και υγιεινές λιχουδιές στον πλανήτη. Η καλύτερη εποχή για να τις απολαύσουμε είναι κυρίως από τον Απρίλιο έως το τέλος Ιουλίου.

Ιστορία

Οι φράουλες έχουν μακρά ιστορία και απολαμβάνονται από τους ρωμαϊκούς χρόνους. Τις βρίσκουμε σε πολλά μέρη του κόσμου σε εκατοντάδες ποικιλίες λόγω των τεχνικών διασταύρωσης. Το 1714, ένας γάλλος μηχανικός που δούλευε στη Χιλή και το Περού, παρατήρησε ότι οι φράουλες που υπήρχαν στις περιοχές αυτές ήταν πολύ μεγαλύτερες από εκείνες που βρέθηκαν στην Ευρώπη. Αποφάσισε να φέρει ένα δείγμα αυτής της φράουλας προς καλλιέργεια στη Γαλλία. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ένα μεγάλο, χυμώδες, γλυκό υβρίδιο (η σύγχρονη φράουλα του κήπου) που έγινε εξαιρετικά δημοφιλές στην Ευρώπη. Οι χώρες που παράγουν σήμερα φράουλες σε εμπορική βάση είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Μεξικό, η Ισπανία, η Κορέα, η Πολωνία, η Τουρκία και η Αίγυπτος και σε μικρότερες ποσότητες το Μαρόκο, η Χιλή, άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Ιαπωνία και η Ρωσική Ομοσπονδία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παράγουν μακράν τις περισσότερες φράουλες παγκοσμίως, πάνω από 1 εκατομμύριο μετρικούς τόνους ετησίως, ποσότητα που αντιστοιχεί περίπου στο 30% της παγκόσμιας εμπορικής παραγωγής.

Διατροφική αξία

Οι φράουλες ανήκουν στην οικογένεια των ροδιδών (rosacea) μαζί με άλλα φυτά όπως οι τριανταφυλλιές και οι βατομουριές, καθώς και καρποφόρα δέντρα όπως οι μηλιές και οι αχλαδιές. Είναι το μοναδικό φρούτο που έχει τους σπόρους του (τα "κουκούτσια του"), όχι μέσα του, αλλά στο εξωτερικό του.

Είναι πλούσιες σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνη C, κάλιο, φολικό οξύ και φυτικές ίνες. Ένα φλιτζάνι φρέσκες φράουλες περιέχει το 160% της καθημερινής συνιστώμενης ποσότητας βιταμίνης C, και έχει μόνο 50 θερμίδες. Η ίδια ποσότητα προσφέρει μια σειρά από σημαντικά θρεπτικά συστατικά στις ακόλουθες ποσότητες:

• Θερμίδες: 53 kcal
• Πρωτεΐνη: 1,11 g
• Υδατάνθρακες: 12,75 g
• Φυτική ίνα: 3,3 g
• Ασβέστιο: 27 mg
• Σίδηρο: 0,68 mg
• Μαγνήσιο: 22 mg
• Φωσφόρο: 40 mg
• Κάλιο: 254 mg
• Βιταμίνη C: 97,6 mg
• Φολικό οξύ: 40 μικρογραμμάρια (mcg)
• Βιταμίνη Α: 20 διεθνείς μονάδες (IU)

Περιέχει επίσης μια σειρά από ισχυρά αντιοξειδωτικά, όπως ανθοκυανίνες, ελλαγικό οξύ, κερσετίνη και καμπφερόλη.

Οφέλη για την υγεία

Βελτιώνουν τη λειτουργία της καρδιάς

Οι φράουλες έχουν υψηλά επίπεδα καρδιοπροστατευτικών αντιοξειδωτικών όπως το ελλαγικό οξύ και φλαβονοειδή όπως η ανθοκυανίνη, η κατεχίνη, η κερσετίνη και η καμπφερόλη. Αυτές οι φαινολικές ενώσεις μειώνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων εμποδίζοντας το σχηματισμό ολικής και LDL (κακής) χοληστερόλης. Επίσης, χαλαρώνουν τα αιμοφόρα αγγεία, προκαλώντας βελτιωμένη ροή αίματος. Επιπλέον, η υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες, βιταμίνη C και φυλλικό οξύ αποτελούν ένα ιδανικό πακέτο για την καρδιακή υγεία, καθώς μειώνουν αποτελεσματικά τη χοληστερόλη στις αρτηρίες και τα αγγεία.

Φροντίδα του δέρματος

Περιέχουν σαλικυλικό οξύ, άλφα υδροξέα (AHA) και ελλαγικό οξύ, τα οποία μειώνουν την υπέρχρωση, εμποδίζουν την ακμή και απομακρύνουν τα νεκρά κύτταρα του δέρματος.

Αντιγήρανση

Η βιταμίνη C ενισχύει την παραγωγή κολλαγόνου, τονώνει το δέρμα και έχει αντιγηραντική δράση. Παράλληλα, οι ανθοκυανίνες που περιέχουν προστατεύουν από την υπεριώδη ακτινοβολία.

Φροντίδα του ματιού

Μπορεί να αποτρέψει διάφορα προβλήματα των ματιών, όπως την ξηροφθαλμία, τον εκφυλισμό των οπτικών νεύρων και της ωχράς κηλίδας, τα ελαττώματα της όρασης και την αυξημένη ευαισθησία στις μολύνσεις.

Μειώνουν την υπέρταση

Πλούσιες σε κάλιο και μαγνήσιο, οι φράουλες είναι αγγειοδιασταλτικές, πράγμα που σημαίνει ότι μειώνουν την υπέρταση και την ακαμψία των αρτηριών και των αιμοφόρων αγγείων.

Αποτρέπουν την εμφάνιση καρκίνου

Τα πολλά φλαβονοειδή και αντιοξειδωτικά που περιέχουν, λειτουργούν σε συνδυασμό ως μια εξαιρετική γραμμή άμυνας για την καταπολέμηση του καρκίνου και της ανάπτυξης των όγκων.

Ενισχύουν την ανοσία

Η βιταμίνη C που υπάρχει στις φράουλες ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθούν στη θεραπεία του κοινού βήχα και του κρυολογήματος.

Αντιμετώπιση της αρθρίτιδας και της ουρικής αρθρίτιδας

Άφθονες σε αντιοξειδωτικά, βοηθούν στη μείωση της αρθρίτιδας και της ουρικής αρθρίτιδας, όπως και στην πρόληψη των αρθριτικών συμπτωμάτων όπως ο εκφυλισμός των μυών και των ιστών, η αποξήρανση των λιπαντικών υγρών στις αρθρώσεις και η συσσώρευση τοξικών ουσιών και οξέων (όπως το ουρικό οξύ) στο σώμα.

Ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου

Είναι πλούσιες σε ιώδιο, βιταμίνη C και φυτοχημικά, τα οποία συμβάλλουν στη διατήρηση της σωστής λειτουργίας του νευρικού συστήματος και την επιβράδυνση της γνωσιακής παρακμής. Το κάλιο, στις φράουλες, έχει επίσης συνδεθεί με μια βελτιωμένη γνωστική λειτουργία αυξάνοντας τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο.

Απώλεια βάρους

Οι φράουλες ενισχύουν την παραγωγή της αδιπονεκτίνης και της λεπτίνης, οι οποίες είναι ορμόνες καύσης λίπους. Βοηθούν στη μείωση της όρεξης, στη μείωση της γλυκόζης και στη μείωση του σωματικού βάρους και λίπους.

Μειώνουν τις φλεγμονές

Μειώνουν τα αυξημένα επίπεδα της πρωτεΐνης C-reactive (CRP) στο αίμα, μιας ουσίας που παράγεται από το ήπαρ και αυξάνει τη φλεγμονή του σώματος.

Εγκεφαλικά επεισόδια

Η αντιφλεγμονώδης δύναμη των αντιοξειδωτικών στις φράουλες βοηθά στη μείωση του σχηματισμού θρόμβων αίματος που συνδέονται με το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Δυσκοιλιότητα

Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε ίνες, βοηθούν στην τόνωση της πέψης και την πρόληψη της δυσκοιλιότητας.

Διαβήτης

Μελέτες δείχνουν ότι λόγω του χαμηλού γλυκαιμικού τους δείκτη, μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.

Υγεία των οστών

Το μαγγάνιο, οι βιταμίνες C και K και το κάλιο που περιέχουν συμβάλλουν στη βελτίωση της υγείας των οστών. Η βιταμίνη Κ και το κάλιο βοηθούν στην αύξηση της οστικής πυκνότητας.

Λευκαντικό των δοντιών

Περιέχουν μαλικό οξύ, έναν φυσικό παράγοντα λεύκανσης των δοντιών.

Πώς να τις επιλέξετε και να τις αποθηκεύσετε

Επειδή οι φράουλες είναι πολύ ευαίσθητες, πρέπει να αγοράζονται λίγες ημέρες πριν από τη χρήση τους. Επιλέξτε αυτές που είναι σφιχτές, παχουλές, χωρίς μούχλα, με λαμπερό, βαθύ κόκκινο χρώμα και έντονα πράσινα φύλλα-καπάκια. Αποφύγετε όσες δεν έχουν ωριμάσει αρκετά γιατί το πιθανότερο είναι να έχουν ξινή γεύση. Οι φράουλες δεν πρέπει να πλένονται μέχρι τη στιγμή που θα τις καταναλώσετε. Μην αφαιρείτε τα καπάκια τους μέχρι να τις πλύνετε καλά κάτω από κρύο τρεχούμενο νερό και τις στεγνώσετε απαλά. Αυτό θα τις εμποδίσει να απορροφήσουν περίσσεια νερού, το οποίο μπορεί να υποβαθμίσει την υφή και τη γεύση τους.

Κίνδυνοι και προφυλάξεις

Κάθε χρόνο, το Environmental Working Group (EWG) καταρτίζει έναν κατάλογο με φρούτα και λαχανικά με τα υψηλότερα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, γνωστά ως Dirty Dozen. Οι φράουλες εμφανίζονται συχνά στον κατάλογο. Η EWG προτείνει να αγοράζουμε βιολογικές αν μπορούμε να ανταποκριθούμε στο υψηλό τους κόστος. Επίσης, πολλοί άνθρωποι εμφανίζουν τροφική αλλεργία στις φράουλες με συνηθισμένα συμπτώματα στο στόμα και στο λαιμό - μυρμήγκιασμα, φαγούρα, υγρά μάτια και ρινική καταρροή.

Φωτεινή Πουρνάρα