Λυκοπένιο: η πολύτιμη ουσία της ντομάτας
Έγκυρες μελέτες το κατατάσσουν στην πρώτη θέση για την προστασία από τον καρκίνο του προστάτη και τις καρδιαγγειακές παθήσεις, λόγω των ισχυρών αντιοξειδωτικών του ιδιοτήτων.
Το λυκοπένιο είναι η φυτοχημική ουσία που κάνει κόκκινες τις ντομάτες. Το όνομά το προέρχεται από την ονομασία της ντομάτας : Solanum lycopersicum. Απ' όλα τα καροτενοειδή, το λυκοπένιο είναι το αποτελεσματικότερο για την εξουδετέρωση των καταστρεπτικών ελευθέρων ριζών.
Το σώμα δεν παράγει λυκοπένιο, οπότε θα πρέπει να τρώτε τροφές πλούσιες σε αυτό για να επωφεληθείτε από τις σημαντικές αντιοξειδωτικές του ιδιότητες. Μικρές ποσότητες βρίσκονται στο καρπούζι, πεπόνι και στο γκρέιπφρουτ, αλλά, όσον αφορά το διατροφικό λυκοπένιο, οι ντομάτες αποτελούν τη μοναδική πλούσια επιλογή, και ειδικότερα ο ντοματοχυμός και η τριμμένη ντομάτα.
Πολλές από τις πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα οφέλη που αποδόθηκαν στη β-καροτίνη απορρέουν στην πραγματικότητα από το λυκοπένιο. Μπορεί να απορροφηθεί στο σώμα μόνο αν το τρώτε μαζί με κάποιο διατροφικό λίπος, π.χ. ελαιόλαδο. Για το λόγο αυτό καλύτερη πηγή λυκοπενίου είναι η μαγειρευμένη ντομάτα.
Οι σπιτικές σάλτσες με ώριμες ντομάτες περιέχουν έξι φορές περισσότερο λυκοπένιο απ’ ότι η φρέσκια ντομάτα. Η θερμότητα που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της παρασκευής των προϊόντων αυτών προκαλεί διάσπαση στα κύτταρα της φλούδας, επιτρέποντας στο λυκοπένιο να απορροφηθεί καλύτερα από τον πεπτικό σωλήνα.
Η περιεκτικότητα λυκοπενίου στις ακατέργαστες ντομάτες διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία, την έκθεση στον ήλιο, τη λίπανση, και το βαθμό ωρίμανσης. Το ντοματάκι Σαντορίνης λόγω εδάφους, κλίματος και καλλιεργητικών συνθηκών, έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα.
Το λυκοπένιο παρουσιάζει πολλές και σημαντικές δράσεις για τον οργανισμό. Μετά την απορρόφησή του από το έντερο, εναποτίθεται στο συκώτι, στους πνεύμονες, στον προστάτη, στο παχύ έντερο και στο δέρμα. Μέχρι τώρα σημαντικός αριθμός ερευνών έδειξαν ότι το λυκοπένιο και ειδικότερα αυτό που προέρχεται από την ντομάτα και τα παράγωγα της, μπορεί να συμβάλει στην καταπολέμηση σοβαρών παθήσεων όπως οι καρδιαγγειακές. Προστατεύει την LDL χοληστερόλη από οξείδωση (προστασία των αρτηριών από το σχηματισμό πλάκας) και η συγκεκριμένη δράση του ενισχύεται σημαντικά από την ύπαρξη ενός άλλου καροτενοειδούς, της λουτεϊνης, η οποία υπάρχει στο σπανάκι και στο καλαμπόκι. Μια καρδιακή έρευνα που μετρούσε το λυκοπένιο στο λιπώδη ιστό έδειξε ότι μπορεί να μειώσει την πιθανότητα καρδιακής προσβολής κατά 50% .
Επιλεγμένες επιδημιολογικές ενδείξεις και πρόσφατα πειραματικά δεδομένα από διάφορα εργαστήρια αναφέρουν ότι προϊόντα τομάτας και φυτοχημικά στοιχεία αυτής μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, του πεπτικού συστήματος καθώς και άλλων μορφών.
Επίσης, μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της όρασης με την πρόληψη του καταρράκτη και την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD).
Τέλος, το λυκοπένιο ως μέρος του οπλοστασίου που αποτελεί ένα τρόφιμο όπως η ντομάτα, ασκεί θετική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα (τα λευκά αιμοσφαίρια αυτών που έτρωγαν ντομάτες ήταν πολύ ανθεκτικότερα στις οξειδωτικές βλάβες από 33% έως και42%), στην οστεοπόρωση, τον διαβήτη και βοηθά κατά των μηχανισμών γήρανσης.
Πρώτη δημοσίευση 15/06/2018