Νάτριο, μια αλμυρή ιστορία

Το νάτριο είναι το κύριο συστατικό του επιτραπέζιου αλατιού.  Επίσης βρίσκεται σε πολλές τροφές, ακόμα και στο νερό. Για να λειτουργήσει φυσιολογικά, ο οργανισμός χρειάζεται καθημερινά μια πολύ μικρή ποσότητα νατρίου.  Όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι καταναλώνουν πολύ περισσότερο.  

Οι ειδικοί συνιστούν ότι η ημερήσια κατανάλωση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2.3 γραμμάρια. Ο οργανισμός μας χρειάζεται το αλάτι για να διατηρήσει την ομαλή λειτουργία των νεύρων και των μυών. Η παντελής απουσία του αλατιού από τη διατροφή μας μπορεί να οδηγήσει στην υπονατριαιμία. 

Ως ηλεκτρολύτης, το νάτριο βοηθά στη ρύθμιση της ποσότητας του νερού που υπάρχει στα κύτταρά μας. Όταν το νάτριο διαλύεται εντελώς στο αίμα, αυξάνονται τα επίπεδα του νερού στο σώμα και τα κύτταρα αρχίζουν να διογκώνονται. Όταν υπάρχει πολύ νάτριο στον οργανισμό προκαλείται κατακράτηση νερού στο αίμα και γύρω από τα κύτταρα. Αυτό αναγκάζει την καρδιά να σπρώχνει το αίμα πιο δυνατά με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγαλύτερη πίεση στα τοιχώματα των αρτηριών. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση ζημιώνει την καρδιά, τα μάτια, τα νεφρά και τον εγκέφαλο και είναι από τις κύριες αιτίες καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών και προκαλεί ανεύρισμα. 

Δεδομένου ότι η αρτηριακή πίεση αυξάνεται φυσιολογικά με την ηλικία, ο  περιορισμός της πρόσληψης νατρίου  γίνεται ακόμα πιο σημαντικός όσο μεγαλώνουμε. Τα νεαρά άτομα επηρεάζονται λιγότερο από το αλάτι επειδή τα νεφρά τους, που ρυθμίζουν τα επίπεδα νερού και αλατιού, λειτουργούν καλύτερα ενώ σε μεγαλύτερες ηλικίες που αρχίζει η νεφρική ανεπάρκεια υπάρχει μεγαλύτερη κατακράτηση υγρού. 
Το αλάτι στη διατροφή μας προέρχεται από 3 σημαντικές πηγές: από αλάτι που χρησιμοποιούμε εμείς στο μαγείρεμα, αυτό που προσθέτουμε στο τραπέζι πριν καταναλώσουμε το ήδη μαγειρεμένο φαγητό και  το αλάτι που υπάρχει κρυμμένο στις επεξεργασμένες τροφές που αγοράζουμε. 

Στην πραγματικότητα, πάνω από το 75% του διαιτητικού νατρίου προέρχεται από την κατανάλωση συσκευασμένων τροφίμων και τροφίμων του εστιατορίου. Κάποια τρόφιμα είναι φυσικές πηγές νατρίου. Παρ’ όλο που δεν περιέχουν νάτριο σε υπερβολική ποσότητα, ωστόσο, η κατανάλωση αυτών των τροφίμων, συμβάλλει στην αύξηση της καθημερινής πρόσληψης νατρίου.  

Μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τον οργανισμό μας να αρέσκεται σε λιγότερο αλάτι. Η σταδιακή μείωση θα βοηθήσει τους αισθητήρες της γεύσης σας να προσαρμοστούν και έτσι, θα μπορείτε να απολαύσετε καλύτερα τη γεύση του φαγητού, έχοντας και σημαντικά οφέλη για την καρδιά σας.  

Επίσης φροντίστε να διαβάζετε πάντα τη διατροφική ετικέτα των προϊόντων, ετοιμάζετε συχνότερα το δικό σας φαγητό προσθέτοντας  γεύση με καρυκεύματα, βότανα και μπαχαρικά. Προτιμήστε φρέσκα ή κατεψυγμένα λαχανικά χωρίς σάλτσα ή καρυκεύματα. Ξεπλύνετε το αλάτι που περιέχεται στα κονσερβοποιημένα τρόφιμα επιλέγοντας τα χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο ή χωρίς αλάτι.

Εκτός από το νάτριο και το κάλιο επηρεάζει την αρτηριακή πίεση. Η καθημερινή πρόσληψη αρκετού καλίου επειδή έχει αντίθετες επιδράσεις από το νάτριο, βοηθά στην μείωση της αρτηριακής πίεσης μέσω της εξισορρόπησης μερικών βλαβερών συνεπειών.