Η λουΐζα στην κουζίνα και όχι μόνο

Το σαγηνευτικό άρωμα από λουλούδια και εσπεριδοειδή που αναδίδει η λουΐζα καθώς και η γεύση αυτού του τονωτικού και χαριτωμένου βοτάνου μπορούν τώρα να βρεθούν σε σαπούνια, παγωτά, sorbet, κέικ, σιρόπια φρούτων αλλά και σαν αρτύματα κυρίως ψαρικών. Οι σεφ αλλά και όσοι καταπιάνονται με τη μαγειρική στο σπίτι πειραματίζονται με τις αμέτρητες χρήσεις της λουΐζας. Από πολύ παλιά θεωρείτο ένα βότανο με υπερφυσικές δυνάμεις και  πολλές δημοφιλείς γαστρονομικές χρήσεις λόγω της υπέροχης λεμονάτης μυρωδιάς και γεύσης της.

Ιστορία

Το φυτό ανακαλύφθηκε και μεταφέρθηκε από τη Νότια Αμερική στην Ευρώπη. Ονομάστηκε από τον Γάλλο βοτανολόγο Philibert Commerson,  ως Aloysia triphylla. Όταν όμως ταξίδεψε στους βοτανικούς κήπους της Μαδρίτης στην Ισπανία, οι Ισπανοί γιατροί και βοτανολόγοι Casimiro Gomez Ortega και Antonio Paulau y Verdera το μετονομάσαν σε Aloysia citrodora προς τιμήν της Μαρίας Λουίζας, που ήταν τότε η Πριγκίπισσα της Πάρμας και αργότερα η γυναίκα του ισπανικού βασιλιά Καρόλου IV. Μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα, έγιναν προσπάθειες να εγκλιματιστεί η Aloysia citrodora στην Γηραιά Ήπειρο, ιδιαίτερα στην Ισπανία. Τελικά, οι προσπάθειες στέφθηκαν με επιτυχία και η λουΐζα σύντομα καλλιεργήθηκε για το θαυμάσιο αιθέριο έλαιό της. Σήμερα, είναι αναμφισβήτητα πιο γνωστή ως ρόφημα.  Το φυτό ονομάζεται επίσης Verbena citrodora και Lippia citrodora.

Χρήσεις

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο φρέσκια όσο και αποξηραμένη.  Όταν την χρησιμοποιείτε φρέσκια ​​είναι εξαιρετική σε πιάτα με ψάρια καθώς και σε dressings σαλάτας, μαρμελάδες και γλυκά. Λειτουργεί επίσης ως αντικατάστατο του λεμονιού σε πολλές συνταγές που περιλαμβάνουν λαχανικά αλλά και σε ποτά όπως το παγωμένο τσάι, η λεμονάδα και διάφορα κοκτέιλ.

Ένας άλλος τρόπος για να χρησιμοποιήσετε τη φρέσκια λουΐζα είναι να κόψετε τα φύλλα της και να τα ανακατέψετε με βούτυρο που στη συνέχεια μπορείτε να το απολαύσετε πάνω σε φρέσκο ψωμί ή να το χρησιμοποιήσετε για να μαγειρέψετε λαχανικά. Ως ρόφημα είναι ιδιαίτερα αναζωογονητικό και αρωματικό, με ευχάριστα λεμονάτη γεύση που σερβίρεται παγωμένο ή ζεστό. Μια χούφτα φρέσκων φύλλων μετατρέπει το γιαούρτι και τη μαγιονέζα σε ένα γευστικό dressing για σαλάτες, κρέας ή ψάρι. Ανακατέψτε τα συστατικά μαζί με μερικά φύλλα βασιλικού, μέντας  ψιλοκομμένα κρεμμύδια και ξύδι κόκκινου κρασιού. Προσθέστε την στα ζεστά πιάτα στο τέλος του μαγειρέματος, καθώς η γεύση της εξαφανίζεται αν εκτεθεί σε θερμότητα για πολύ ώρα. Χρησιμοποιήστε την  σε ζύμη μπισκότων ή κέικ αλλά και σε κρέμα γάλακτος, τάρτες φρούτων, παγωτά ή sorbet.

Η αποξηραμένη λουΐζα αναμειγνύεται με άλλα βότανα και μετατρέπεται σε ένα ιδανικό potpourri που μέσα σε ένα μπολ αναδίδει ένα ευχάριστο, φυσικό άρωμα στο δωμάτιο. Συνδυάζεται καλά με άλλα αποξηραμένα βότανα, όπως μέντα, λεβάντα, χαμομήλι και τριαντάφυλλο. Τα φύλλα της εμποτισμένα σε ένα μίγμα από ξύδι και βότκα ή οινόπνευμα και στη συνέχεια σε συνδυασμό με σαπούνι ελαιολάδου γίνεται ένα αποτελεσματικό καθαριστικό για γυαλί, τον πάγκο της κουζίνας και άλλες σκληρές επιφάνειες.

Συμβουλές αποθήκευσης και προφυλάξεις

Στον πάγκο της κουζίνας διατηρείται φρέσκια μόνο για τρεις-τέσσερις ημέρες. Ο πιο απλός τρόπος για να την διατηρήσετε περισσότερο είναι να στεγνώσετε τα φύλλα της. Αυτό μπορεί να γίνει σε έναν αφυγραντήρα τροφίμων ή αν τα κρεμάσετε ανάποδα σε μια καφετιά σακούλα μέχρι να αποξηρανθούν. Χρειάζεται μόνο μια-δυο μέρες, ανάλογα με τον καιρό. Τα αποξηραμένα φύλλα διατηρούν το άρωμά τους για πολλά χρόνια, αλλά δεν είναι τόσο έντονο όσο στα φρέσκα. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε μια ζαχαρένια πάστα: Βάλτε δύο φλιτζάνια φύλλα και 1/2 φλιτζάνι ζάχαρη σε ένα μίξερ και χτυπήστε τα μέχρι να σχηματιστεί μια πάστα. Απλώστε την σε ένα λεπτό στρώμα μέσα σε μια πλαστική σακούλα που κλείνει αεροστεγώς με Ziploc και παγώστε την. Για να χρησιμοποιήσετε, κόψτε όσο χρειάζεστε και προσθέστε την σε επιδόρπια, σε τσάι ή σε φρούτα. Μια άλλη ιδέα είναι να την προσθέσετε σε παγάκια που θα φτιάξετε για μια ιδιαίτερα αρωματική και απολαυστική δροσιστική πρόταση.

Πριν καταναλώσετε ή χρησιμοποιήσετε αιθέριο έλαιο λουΐζας συμβουλευτείτε το γιατρό σας καθώς μπορεί να είστε αλλεργικοί. Μπορεί επίσης να αυξήσει τη φωτοευαισθησία, οπότε αποφύγετε τον ήλιο μετά την εφαρμογή του. Δεν συνιστάται για κατανάλωση και χρήση από τα παιδιά, τις έγκυες ή τις θηλάζουσες γυναίκες λόγω της σημαντικής περιεκτικότητας του σε κιτράλη. Μελέτες σε ζώα υποδεικνύουν ότι οι υψηλές δόσεις αυτού του συστατικού μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξη του εμβρύου. Μπορεί τέλος να επηρεάσει τα μεταβολικά φάρμακα όπως και τα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, το διαβήτη και τα αντικαταθλιπτικά. 

Φωτεινή Πουρνάρα