Η αρωματική αψιθιά

Η αψινθιά [λατ. Artemisia absinthium], γνωστή ως αψιθιά, αγριαψιθιά, απιστιά, πέλινο και αβροβότανο ανήκει στο γένος Αρτεμισία ως είδος αψίνθη. Πρόκειται για ξηρόφυτο ποώδες πολυετές φυτό που το ύψος του κυμαίνεται ανάλογα με το υποείδος από 20 εκ. έως 1,20μ. Ευδοκιμεί στις εύκρατες και θερμές χώρες ως αυτοφυές σε άγονους και βραχώδεις τόπους.
Χαρακτηρίζεται από όρθιο βλαστό με έμμισχα εναλλασσόμενα, αντίθετα, ελαφρώς αρωματικά, φύλλα, ασημένιου-πράσινου χρώματος, τα οποία καλύπτονται από λευκές τρίχες για να μειώνεται η διαπνοή. Τα άνθη της είναι μικρά, κιτρινοπράσινου χρώματος και σχηματίζουν μικρά δισκοειδή κεφάλια (ανθίδια), τα οποία με τη σειρά τους οργανώνονται σε ταξιανθία φόβη (βοτρυώδης ταξιανθία). Από τη σύνθετη αυτή διάταξη των ανθέων πήρε η οικογένεια το όνομά της σύνθετα. Ανθίζουν από τον Ιούνιο έως το Σεπτέμβριο. Οι χυμοί τους έχουν πικρή γεύση και από αυτό το φυτό εξάγεται το κύριο αιθέριο έλαιο πράσινου χρώματος, η αψίνθη. Στη βοτανοθεραπευτική χρησιμοποιούνται τα φύλλα, οι ανθισμένες κορυφές από την αυτοφυή άγρια αψιθιά. Συλλέγονται βλαστοί το καλοκαίρι και οι ρίζες το φθινόπωρο.

Η άγρια αψιθιά είναι πλούσια σε πτητικό έλαιο που περιέχει σεσκιτερπενικές λακτόνες (αρταβισίνη, αναψινθίνη), θυϊόνη, αζουλένια, φλαβονοειδή, φαινολικά οξέα, λιγνάνες. Η χρήση του αιθέριου ελαίου της Αψιθιάς σαν αρωματικού καταργήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν ανακαλύφθηκε ότι το συστατικό θυϊόνη (Thujone) που περιέχει σε υπερβολικές δόσεις προκαλεί βλάβη στο νευρικό σύστημα και παραισθήσεις.

Είναι διεγερτικό του πεπτικού, δηλαδή εξαιρετικά χρήσιμο φάρμακο για αυτούς που έχουν κακή πέψη. Αυξάνει την οξύτητα του στομάχου και την παραγωγή της χολής και βελτιώνει την πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών, βοηθώντας έτσι σε άλλες παθήσεις.

Γενικά, το φυτό, σε μέτριες δόσεις, ερεθίζει το στομάχι, αυξάνει την όρεξη, διευκολύνει την πέψη, επιταχύνει την κυκλοφορία του αίματος, προκαλεί εκκρίσεις, συντελεί στο αδυνάτισμα και χωνεύει τα λίπη. Στη θεραπευτική, χρησιμοποιούνται οι σπόροι αψιθιάς. Βοηθά στην πέψη και στο αδυνάτισμα. (λιώνει τα λίπη). Έχει ευεργετική δράση στους διαβητικούς και βοηθά στην καταπολέμηση των ρευματισμών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της αναιμίας, ως αντιπυρετικό, ενώ έχει και διουρητικές ιδιότητες. Εξωτερικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως αντισηπτικό.
Οι φρέσκοι ή αποξηραμένοι βλαστοί αποκρούουν τα έντομα και τα ποντίκια. Τα ξεραμένα φύλλα τους όταν τοποθετηθούν στα ρούχα αποκρούουν τους σκώρους. Αποθαρρύνει τους γυμνοσάλιαγκες και τα έντομα και για αυτό σήμερα χρησιμοποιείται στην παρασκευή εντομοαπωθητικών.

Το αφέψημα αψιθιάς χρησιμοποιείται για τις ενοχλήσεις του στομάχου κυρίως, αλλά και σε περιπτώσεις σπασμών και επιληψίας. Η διάρκεια της χρήσης του δεν πρέπει να υπερβαίνει τις δύο εβδομάδες και πάντα σε μικρές δόσεις. Χορηγείται πάντα υπό την επίβλεψη ειδικού και ποτέ σε περιπτώσεις εγκυμοσύνης. Υπερβολική χρήση μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, σπασμούς, αποβολή, καρδιολογικές παθήσεις μέχρι και θάνατο.