Ιρισίνη, η «ορμόνη της άσκησης» που καίει το λίπος
Αν σας λείπει το κίνητρο να ξεκινήσετε τη γυμναστική αυτή την εποχή, κάποιες έρευνες αμερικανών επιστημόνων τα τελευταία χρόνια μπορεί να σας εμπνεύσουν να το κάνετε. Σύμφωνα με τις μελέτες αυτές, όταν γυμναζόμαστε, απελευθερώνεται μια ορμόνη που όχι μόνο βοηθά το σώμα μας να κάψει το λίπος, αλλά εμποδίζει παράλληλα το σχηματισμό του.
Η ιρισίνη ή όπως λέγεται η «ορμόνη της άσκησης» είναι μια μυοκίνη που παράγεται από τους σκελετικούς μύες και η οποία βοηθά τα μυϊκά κύτταρα να προσλαμβάνουν γλυκόζη, τονώνοντας έτσι τον μεταβολισμό. Μερικές μελέτες έδειξαν ότι αυτή η ουσία αυξάνει τις ενεργειακές καύσεις και ενθαρρύνει την μετατροπή του λευκού σε καφέ λίπος, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η ιρισίνη μπορεί να αποδειχθεί ένας ισχυρός σύμμαχος στην απώλεια βάρους.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή: Πίσω στο 2002, οι επιστήμονες ανακάλυψαν την FNDC5 - μια πρωτεΐνη που, σχεδόν μια δεκαετία αργότερα, αποδείχθηκε ότι ήταν ο προάγγελος της ιρισίνης , της ορμόνης που φάνηκε να αυξάνεται σε ποντίκια εργαστηρίου κατά τη διάρκεια της άσκησης. Η ιρισίνη πήρε το όνομά της από την αγγελιοφόρο θεά Ίριδα της ελληνικής μυθολογίας. Η υπόνοια και μόνο ότι η ιρισίνη θα μπορούσε να υπάρχει και στον ανθρώπινο οργανισμό, ήταν αρκετή για να πυροδοτήσει την επιστημονική διαμάχη. Δεκάδες μελέτες πραγματοποιήθηκαν. Μερικές υποστήριξαν ότι μπορούσαν να αποδείξουν την ύπαρξή της στους ανθρώπους, ενώ άλλες υποστήριξαν το αντίθετο.
Τελικά, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Harvard που μελέτησαν την ιρισίνη ανακοίνωσαν μια σημαντική ανακάλυψη το 2015, λέγοντας ότι «τα στοιχεία αυτά δείχνουν σαφώς ότι υπάρχει ανθρώπινη ιρισίνη που κυκλοφορεί και ρυθμίζεται από την άσκηση». Οι ερευνητές ήταν σε θέση να κάνουν αυτή την τολμηρή δήλωση αφού χρησιμοποίησαν μια νέα τεχνική σύνδεσης των πεπτιδίων που τους βοήθησε να απομονώσουν τα σημεία όπου εμφανιζόταν η ιρισίνη κάτω από ένα φασματογράφο μάζας.
Έτσι, σήμερα γνωρίζουμε ότι η ιρισίνη όντως υπάρχει και ότι παράγουμε περισσότερη με την άσκηση. Τι όμως κάνει η ορμόνη όταν ο καρδιακός ρυθμός μας ανεβαίνει και αρχίζει να αντλεί αίμα; Από ό,τι φαίνεται, μετατρέπει το λευκό σε καφέ λίπος. Και δεδομένου ότι το καφέ λίπος είναι καλύτερο αφού καίει την ενέργεια αντί να την αποθηκεύει, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι αυτό θα μπορούσε να αυξάνει τον μεταβολισμό και να είναι πολύ ευεργετικό για τη σωματική υγεία μας. Μελέτες έδειξαν, επίσης, ότι έχει και άλλες εντυπωσιακές ικανότητες, όπως η ενεργοποίηση της ανάπτυξης νέων νευρώνων και γονιδίων που εμπλέκονται στη μάθηση και τη μνήμη. Και φυσικά, άλλη μια πολλά υποσχόμενη ανακάλυψη: αυξημένα επίπεδα ιρισίνης φαίνεται να σχετίζονται με μακρύτερα τελομερή (τα τελευταία άκρα των χρωμοσωμάτων μας που είναι υπεύθυνα για την διατήρηση της ακεραιότητας του DNA) - τα οποία, αν και δεν μεταφράζονται άμεσα σε λιγότερες ρυτίδες, σημαίνουν ότι τα κύτταρα μας θα μείνουν νεότερα και πιο υγιή. Αυτό με τη σειρά του μας κάνει λιγότερο επιρρεπείς σε ουσιαστικά κάθε είδους ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία, όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές παθήσεις και η άνοια.
Γνωρίζοντας ότι ο οργανισμός παράγει μικρές ποσότητες αυτής της ορμόνης, η σημασία της τακτικής άσκησης υπογραμμίζεται και οι επιστήμονες τονίζουν ότι, ενώ είναι πιθανή η δημιουργία ενός φαρμάκου που θα έχει τα ευεργετικά αποτελέσματα της ιρισίνης, αυτό είναι κάτι αβέβαιο και σίγουρα ανήκει στο μακρινό μέλλον. «Αντί να περιμένετε για ένα φάρμακο-θαύμα, μπορείτε να βοηθήσετε τον εαυτό σας αλλάζοντας τον τρόπο ζωής σας. Η άσκηση παράγει περισσότερη ιρισίνη, η οποία έχει πολλά ευεργετικά αποτελέσματα όπως η μείωση λίπους, ανθεκτικότερα οστά και καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία», αναφέρουν σχετικά.