Πώς η μύτη σας μπορεί να ενισχύσει τη δύναμη της θέλησής σας για υγιεινότερη διατροφή

Ένα φαγητό που μυρίζει όμορφα κάνει τα σάλια μας να… τρέχουν, αλλά ενώ αρκούν κάποια δευτερόλεπτα μυρίζοντας τις πατάτες που τηγανίζονται για να μας δελεάσουν και να παραγγείλουμε μια μερίδα, αν συνεχίσουμε να αναπνέουμε τη συγκεκριμένη μυρωδιά για περισσότερο από δύο λεπτά, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι έχουμε περισσότερες πιθανότητες να αντισταθούμε και να παραγγείλουμε μια υγιεινή φρουτοσαλάτα.

Πριν από δεκαετίες, η επιστήμη της όσφρησης και της μυρωδιάς ήταν τόσο πειστική ώστε ορισμένοι επαγγελματίες εγκατέστησαν στα καταστήματά τους μηχανές που αυτόματα «ψέκαζαν» τεχνητά αρώματα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αντιδράσεις που ανοίγουν την όρεξη, αυξάνοντας παράλληλα και τις πωλήσεις, μέχρι που υποστηρικτές της υγιεινής διατροφής και των καταναλωτών αποκάλυψαν αυτή την πρακτική.  Ωστόσο, μέχρι σήμερα, αυτά τα τεχνητά αρώματα τροφίμων εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται από διάφορους εμπόρους για να μας βάλουν σε καλύτερη αγοραστική διάθεση.

Διαβάστε επίσης: 
Ακόμη και μόνο με την μυρωδιά ή την όψη ενός φαγητού, το συκώτι μας προετοιμάζεται για την πέψη

Το να κάνουμε αλλαγές στον τρόπο ζωής μας δεν είναι εύκολο, ανεξάρτητα από το πόσο θέλουμε να γυμναζόμαστε περισσότερο ή να τρώμε καλύτερα ή και τα δύο, γνωρίζοντας ότι αυτά τα πράγματα θα κάνουν σημαντική διαφορά στην υγεία και στο μέλλον μας. Αλλά πόσο μπορεί κανείς να αντισταθεί σε όλες αυτές οι γαργαλιστικές μυρωδιές; Πόσες φορές αλήθεια έχετε κι εσείς σχεδιάσει να παραγγείλετε ένα υγιεινό δείπνο, π.χ. σαλάτα και ψητό σολομό, όταν ο σερβιτόρος περνάει από δίπλα σας με ένα μεγάλο, ζουμερό χάμπουργκερ και μπόλικες χρυσοτηγανισμένες πατάτες για το διπλανό τραπέζι, και αυτό το δελεαστικό άρωμα πετάει όλα τα διαιτητικά σας σχέδια έξω από το παράθυρο; Ίσως να υπάρχουν καλά νέα για όλους όσους ανήκουν σε αυτή την κατηγορία.

Νέα έρευνα από καθηγητές των πανεπιστημίων της South Florida και της Louisiana που δημοσιεύθηκε στο Journal of Marketing Research, μπορεί να προσφέρει μια νέα προσέγγιση στη χρήση των διατροφικών αρωμάτων.  Η μελέτη τους περιλάμβανε επιτόπιες έρευνες σε  ένα σουπερμάρκετ και σε μια καφετέρια σχολείου, όπου ανακάλυψαν αυτό που θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους ώστε οι αγοραστές να κάνουν πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές.

Αν π.χ. είχατε ένα φούρνο όπου φτιάχνατε κάποια νόστιμα, μυρωδάτα αλλά και παχυντικά μπισκότα, λογικά θα ξεπουλάγατε κάθε μέρα. Σωστά; Όχι απαραίτητα.  Ίσως επειδή οι άνθρωποι σήμερα – ή τουλάχιστον οι περισσότεροι από τους 900 μαθητές μέσης εκπαίδευσης που πήραν μέρος στη μελέτη, οι οποίοι ήταν οικονομικά αδύναμοι και ζούσαν σε γειτονιά εργατικής τάξης, καθώς και οι πελάτες ενός μέσου τοπικού παντοπωλείου, είναι σήμερα περισσότερο ενήμεροι για το τι είναι καλό για την υγεία τους από ό,τι ήταν οι άνθρωποι, ας πούμε, πριν από 20 χρόνια. Έτσι συνέβη ακριβώς το αντίθετο.  Οι ερευνητές σε αυτές τις δύο επιτόπιες δοκιμές καθώς και σε τέσσερις πρόσθετες εργαστηριακές μελέτες, διαπίστωσαν ότι τα αρώματα που διήρκεσαν δύο λεπτά ή περισσότερο, είχαν στην πραγματικότητα το αντίθετο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα.  Τα αρώματα που κράτησαν λιγότερο από 30 δευτερόλεπτα είχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα, την πώληση δηλαδή περισσότερων ανθυγιεινών τροφών.

Στην καφετέρια του σχολείου δοκιμάστηκαν οι μυρωδιές της πίτσας και των μήλων. Την ημέρα που δοκιμάστηκε το άρωμα πίτσας, πωλήθηκαν συνολικά 2.931 είδη τροφίμων και ποτών, από τα οποία 628 (21.43%) ήταν ανθυγιεινά.  Την ημέρα που χρησιμοποιήθηκε το άρωμα μήλου, πωλήθηκαν 2.819 είδη, από τα οποία 1.042 (36.96%) ήταν ανθυγιεινά. Υπήρξε επίσης μια ημέρα ελέγχου κατά την οποία δεν ψεκάστηκε κανένα άρωμα και τότε το 36.54% των τροφών που αγοράστηκαν ανήκε στην ανθυγιεινή κατηγορία.

Στο σουπερμάρκετ χρησιμοποιήθηκαν οι μυρωδιές των μπισκότων και της φράουλας και τα ευρήματα ήταν παρόμοια.  Το άρωμα μπισκότων που κράτησε περισσότερο από δύο λεπτά, οδήγησε τους καταναλωτές να αγοράζουν πιο υγιεινά τρόφιμα, ενώ το άρωμα φράουλας για το ίδιο χρονικό διάστημα, οδήγησε σε περισσότερες ανθυγιεινές διατροφικές επιλογές. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι, δεδομένου ότι τα μη λιπαρά τρόφιμα δεν εκπέμπουν πολλές μυρωδιές στο περιβάλλον, συνήθως δεν συνδέονται με κάποια «ανταμοιβή» και, συνεπώς, δεν επηρεάζουν αυτό που παραγγέλνουμε ή αγοράζουμε.  Αντίθετα, όταν πρόκειται για ανθυγιεινά τρόφιμα και τις μυρωδιές τους στο περιβάλλον, η έκθεση στο άρωμά τους για ένα μικρό χρονικό διάστημα μπορεί να επηρεάσει την τελική μας επιλογή.  Βλέπετε, ο εγκέφαλός μας δεν διαφοροποιεί απαραιτήτως την μια πηγή αισθητηριακής απόλαυσης από την άλλη.  Έτσι, ενώ το στομάχι μας μπορεί να λιγουρεύεται τη γεύση αυτού του χάμπουργκερ με τις τηγανιτές πατάτες, ο εγκέφαλός μας μπορεί πραγματικά να ικανοποιηθεί μόνο από τη μυρωδιά τους, φθάνει να του δώσουμε φυσικά λίγο χρόνο.