Το ταξίδι του τσαγιού από τα βάθη της Ανατολής μέχρι τα αριστοκρατικά σαλόνια της Ευρώπης
Η ιστορία του τσαγιού, του πιο δημοφιλούς αλλά και υγιεινού αφεψήματος στον κόσμο είναι συναρπαστική και χάνεται στα βάθη των αιώνων. Το βάρος του κάποτε μετριόταν σε χρυσάφι. Προκάλεσε εμπορικές συμμαχίες, αποικιοκρατικές πολιτικές, πολέμους και αντιπαραθέσεις, οικονομικές διεκδικήσεις. Σήμερα διεκδικεί την πρώτη θέση ανάμεσα στα ροφήματα που κυκλοφορούν, ανταγωνιζόμενο συχνά τον καφέ ή ακόμη και το νερό.
Το τεϊόδεντρο, ή Camellia sinensis ευδοκιμεί σε έδαφος ηφαιστειώδες και σε υγρό κλίμα. Απέραντες φυτείες σκαρφαλωμένες σε πλαγιές βουνών, προστατευμένες κάτω από μόνιμη ομίχλη, στην Κίνα, στην Ιαπωνία, στην Ταϊβάν, στην Ινδία, δίνουν δεκάδες ποικιλίες τσαγιού. Η λέξη ' tea ' (τσάι) και όλες οι παγκόσμιες παραλλαγές του στην ορθογραφία και την προφορά προέρχονται από μια ενιαία πηγή. ''Te'' σημαίνει τσάι στην κινεζική διάλεκτο Amoy. Η λέξη ' cha ' στην διάλεκτο των μανδαρίνων έχει επίσης δημιουργήσει παράγωγα σε όλο τον κόσμο.
Οι Κινέζοι γνωρίζουν το τσάι εδώ και τουλάχιστον 5.000 χρόνια. Τα πρώτα κείμενα για το ρόφημα αναφέρουν ότι ανακαλύφθηκε τυχαία από τον Κινέζο αυτοκράτορα Shen Nung. Η ιστορία λέει, ότι σε μια περιοδεία του στο ύπαιθρο το 2737 π.Χ., έπεσαν λίγα ξερά φύλλα από το φυτό μέσα στο νερό που έβραζαν για λόγους υγιεινής οι υπηρέτες του. Καθώς το νερό χρωματιζόταν, το τσάι κέντρισε την περιέργεια του αυτοκράτορα, ο οποίος αποφάσισε να το δοκιμάσει – και με έκπληξη διαπίστωσε ότι το ρόφημα δεν είναι μόνο εύγευστο, αλλά του προκάλεσε και ένα αίσθημα ευεξίας. Στην Ινδία άλλος μύθος αναφέρει ότι όταν ο πρίγκιπας Dharma θέλησε να πάει για προσκύνημα στην Κίνα έταξε να μην κοιμηθεί όσο θα διαρκούσε το ταξίδι δηλ. εννέα χρόνια. Τον τρίτο χρόνο όταν άρχισε να νυστάζει, τυχαία έκοψε κάποια φύλλα και άρχισε να τα μασάει. Οι τονωτικές ιδιότητες αυτών των φύλλων που δεν ήταν άλλα από φύλλα τσαγιού, τον κράτησαν ξύπνιο μέχρι το τέλος του ταξιδιού του. Στην Ιαπωνία δέχονται τον μύθο του Dharma με μία παραλλαγή δηλ. μετά από τρία χρόνια ο Dharma αποκοιμήθηκε. Όταν ξύπνησε θέλοντας να τιμωρηθεί για το παράπτωμα του, έκοψε τις βλεφαρίδες του. Περνώντας μετά από χρόνια από το ίδιο μέρος είχε φυτρώσει ένα δένδρο. Δοκίμασε τα φύλλα και αντελήφθη τις τονωτικές του ιδιότητες.
Η μέθοδος παρασκευής και προετοιμασία του τσαγιού εδραιώθηκε, καταγράφηκε και τυποποιήθηκε με την δυναστεία των Μινγκ μεταξύ του 1368 με 1644, όταν ακριβώς ο δυτικός κόσμος άρχισε να ανακαλύπτει το τσάι. Οι έμποροι μπαχαρικών, Ενετοί, μαζί με τους πρώτους Ευρωπαίους που επισκέφθηκαν την Κίνα έφεραν πίσω μικρές ποσότητες της νέας απόλαυσης. Σύντομα τσάι και μπαχαρικά θα γίνουν βασικό εμπορικό αγαθό Ολλανδών και Βρετανών εμπόρων και καραβάνια θα το ταξιδέψουν μέχρι την Ρωσία. Η μεγάλη ανατροπή ήταν στο τέλος του 17ου αιώνα, όταν το τσάι αντικαθιστά την μπύρα, ως το πιο δημοφιλές πρωινό ρόφημα στην Βρετανική αυτοκρατορία. Η κατανάλωσή του παρουσίασε κατακόρυφη αύξηση από το 1662 όταν ο Άγγλος βασιλιάς Κάρολος ο 2ος παντρεύτηκε την Catherine Braganza, μια Πορτογαλίδα πριγκίπισσα η οποία κατανάλωνε φανατικά τσάι.
Μέχρι 1826, το τσάι πουλιόταν πάντα χύμα. Τα φακελάκια τσαγιού λέγεται ότι ανακαλύφθηκαν τυχαία το 1904 όταν ένας εισαγωγέας από τη Νέα Υόρκη που ονομαζόταν Thomas Sullivan, έστειλε δείγματα τσαγιού στους πελάτες του μέσα σε μικρά σακουλάκια από μετάξι. Η ευκολία της συσκευασίας αυτής άρεσε και σύντομα όλοι ζητούσαν το τσάι τους να είναι τοποθετημένο σε φακελάκια.
