Ο δημοφιλής γαύρος κινδυνεύει
Από τα δημοφιλέστερα ‘ψιλά’ της μεσογείου και ιδιαίτερα των Ελληνικών θαλασσών, ο γαύρος είναι απόλυτα συνυφασμένος με το ελληνικό καλοκαίρι και το ούζο. Δυστυχώς είναι ένα από τα είδη που υφίστανται σημαντική πληθυσμιακή μείωση.
Δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση στο Θρακικό Πέλαγος, στο Κεντρικό Αιγαίο, στον Θερμαϊκό, τον Πατραϊκό, τον Ευβοϊκό, τον Παγασητικό και τον Σαρωνικό Κόλπο. Πρόκειται για περιοχές πλούσιες σε θρεπτικά άλατα οι οποίες συνήθως επηρεάζονται από ρεύματα γλυκού νερού.
Η διατροφή του γαύρου περιορίζεται στο ζωοπλαγκτόν και κυρίως σε μικρά καρκινοειδή, κωπήποδα και μαλάκια. Συνήθως κινείται σε επιφανειακά νερά αλλά μπορεί να φθάσει και σε βάθη 150 και 180 μέτρων. Δεν είναι λίγες οι φορές που εισέρχεται σε λιμνοθάλασσες και εκβολές ποταμών, φυσικά σε μεγάλα κοπάδια όπως είναι ο συνήθης τρόπος μετακίνησής του.
Εκτός από τον άνθρωπο για τον οποίο αποτελεί θρεπτική και νόστιμη τροφή, ο μικρόσωμος γαύρος είναι αγαπημένο έδεσμα και για διάφορους θηρευτές όπως το γοφάρι, ο τόνος, η παλαμίδα, το σκουμπρί και ο μπακαλιάρος. Πέρα όμως από τους φυσικούς εχθρούς στις ανώτερες βαθμίδες της τροφικής αλυσίδας, ο γαύρος έχει να αντιμετωπίσει και άλλους λιγότερο προφανείς κινδύνους.
Αν και η πολυπληθής παρουσία του στα ελληνικά νερά δεν το προδίδει, είναι αρκετά ευαίσθητο ψάρι. Οι αλλαγές στη θερμοκρασία και στην αλατότητα του νερού, οι αλλαγές στην ποιότητα και την ένταση του ρεύματος του νερού που εισρέει στο Αιγαίο από τη Μαύρη Θάλασσα μπορούν να επηρεάσουν καθοριστικά την παραγωγικότητά του. Έτσι, το ψάρι δεν πλήττεται μόνο άμεσα από τους φυσικούς κυνηγούς του και την υπεραλίευση , αλλά και έμμεσα από άλλες ανθρώπινες παρεμβάσεις όπως η κατασκευή φραγμάτων σε ποτάμια ή η ρύπανση παράκτιων περιοχών.
Τον ίδιο αντίκτυπο στον πληθυσμό του μπορεί να έχουν και οι κλιματικές μεταβολές που εκδηλώνονται υπό τη μορφή ξαφνικών θερμοκρασιακών αναστροφών και έντονων καιρικών φαινομένων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια έκαναν περιστασιακά ή μόνιμα την εμφάνιση τους κοπάδια γαύρου στις ακτές της Μυτιλήνης, της Σάμου και νοτιότερα αυτής. Η εμφάνιση στις περιοχές αυτές, που κάποτε εθεωρείτο σπάνια, ίσως να οφείλεται στην προσπάθεια του ψαριού να αλλάξει τις ζώνες ωοτοκίας του και τις ζώνες διατροφής του εξαιτίας της πίεσης που δέχεται από την υπεραλίευση.
