Η διατροφική υπεραξία του λιναρόσπορου
Προερχόμενο από το φυτό “λινάρι” ή “λίνο”, ο μέχρι τώρα παραγνωρισμένος λιναρόσπορος αποτελεί μια από τις αρχαιότερες καλλιέργειες στον κόσμο. Η λατινική του ονομασία linum usitatissimus σημαίνει «λινάρι το χρησιμότατο», επισημαίνοντας τις πολλές παραδοσιακές χρήσεις του φυτού αλλά και τη σημασία του για την ανθρώπινη ζωή.
Το φυτό παραδοσιακά μάς προσφέρει την πρώτη ύλη για την παρασκευή λαδιού, πολύτιμων κλωστικών ινών, ζωοτροφών, διχτυών, βαφών, χαρτιού και σαπουνιού. Ωστόσο, έγινε ιδιαίτερα γνωστό για τις ιδιότητες των σπόρων του.
Ιστορική αναδρομή
Αρχαιολογικές έρευνες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη σπόρων και λινών υφασμάτων στη Βαβυλώνα (7.000π.Χ) και σε πόλεις των Άλπεων (5.000 π.Χ.). Στην Ελλάδα έφθασε από την Κολχίδα, μετά την εποχή του Ηροδότου. Ήταν γνωστό ως κλωστικό φυτό με το όνομα λίνον. Οι φαρμακευτικές ιδιότητες των σπόρων του λιναριού ήταν γνωστές στους αρχαίους Έλληνες. Ο Ιπποκράτης, όπως και ο Θεόφραστος τους συνιστούσε για φλεγμονές των βλεννογόνων ενώ ο Διοσκουρίδης αναφέρεται στις μαλακτικές του ιδιότητες. Στη Γαλλία τον 8ο αιώνα ο Καρλομάγνος επέβαλε με νόμους την κατανάλωση του λιναρόσπορου, για την υγεία των υπηκόων του.
Διατροφικά χαρακτηριστικά
Ο λιναρόσπορος έχει υψηλή περιεκτικότητα σε:
Βιταμίνες, μέταλλα, μαγνήσιο και μαγγάνιο.
Ίνες, διαλυτές και αδιάλυτες. Οι ίνες που διαλύονται με το νερό, βοηθούν στην πτώση της χοληστερίνης και των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα, ενώ η αδιάλυτη μορφή φυτική ίνας ενισχύει τη σωστή λειτουργία του εντέρου.
Φυτοχημικά, συμπεριλαμβανομένων πολλών ισχυρών αντιοξειδωτικών, όπως τις λιγνάνες που βρίσκονται σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες (από 75 έως 800 φορές μεγαλύτερη αναλογία) από τα όσπρια και τα δημητριακά. Οι λιγνάνες είναι φυσικά αντιοξειδωτικά και λειτουργούν και σαν φυτοοιστρογόνα. Καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες στον οργανισμό και παρουσιάζουν πολύ σημαντική αντικαρκινική. Προστατεύουν τις γυναίκες από τον καρκίνο του στήθους και τους άντρες από την εμφάνιση προστάτη.
Ω-3 λιπαρά οξέα (α-λινολενικό οξύ-ALA), που συμβάλλουν σημαντικά στην υγεία της καρδιάς και καταπολεμούν τις φλεγμονές, ενώ είναι γνωστό πως δεν τα παράγει ο ανθρώπινος οργανισμός. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι ο λιναρόσπορος μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτοάνοσων και φλεγμονωδών παθήσεων όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωρίαση και ο λύκος.
Είναι μια τροφή με μικρή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και νάτριο, δεν περιέχει γλουτένη και αποτελεί εξαιρετική επιλογή για όσους πάσχουν από ζάχαρο ή διαβήτη και γενικότερα για άτομα που πρέπει να περιορίσουν την ποσότητα των σακχάρων στη διατροφή τους.
Τα οφέλη του λιναρόσπορου
Ο λιναρόσπορος μπορεί:
Να μειώσει τη χοληστερόλη του αίματος και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, βοηθά να αποφευχθεί η δημιουργία αθηρωματικής πλάκας.
Να μειώσει την οστική απώλεια χάρη στη συγκέντρωση των λιπαρών οξέων.
Να βοηθήσει στη διαχείριση του βάρους καθώς διαστέλλεται όταν προσλαμβάνεται αυξάνοντας το αίσθημα της πληρότητας.
Να βελτιώσει την υγεία του πεπτικού συστήματος ανακουφίζοντας από τη δυσκοιλιότητα.
Χρήσεις
Οι λιναρόσποροι, μοιάζουν με τους σπόρους του σουσαμιού, αλλά είναι μεγαλύτεροι και πιο σκληροί. Είναι δύσκολο να τους καταναλώσουμε ολόκληρους και άσπαστους επειδή έχουν σκληρό κέλυφος, και το πεπτικό μας σύστημα αδυνατεί να τους αφομοιώσει. Μπορείτε όμως να μουλιάστε αποβραδίς τους σπόρους σε νερό, έτσι ώστε το κέλυφός τους να μαλακώσει, και να τους ανακατέψετε με δημητριακά πρωινού, νιφάδες βρόμης, γιαούρτι και άλλα ή να τους προσθέσετε στις σαλάτες και στις σούπες σας, να τους μαγειρέψετε μαζί με λαχανικά ή να φτιάξετε με αυτούς αφέψημα ή αλεύρι.