Paleo diet, διατροφή όπως … πολύ παλιά
Όπως και αν ονομάζεται, παλαιολιθική διατροφή (Paleo diet), πρωτόγονη δίαιτα, δίαιτα του ανθρώπου των σπηλαίων (Caveman Diet) ή δίαιτα του τροφοσυλλέκτη (Hunter-Gatherer Diet), είναι η διατροφή που ακολουθούσαν οι προϊστορικοί άνθρωποι για πάνω από ένα εκατομμύριο χρόνια. Ορισμένοι διατροφολόγοι, θεωρώντας ότι ο σημερινός άνθρωπος είναι γενετικά προγραμματισμένος να τρέφεται όπως ο πρόγονός του, είναι υπέρμαχοι της δίαιτας αυτής η οποία αποτελεί όχι μόνο μια από τις πιο διαδεδομένες στο εξωτερικό αλλά και θέμα σύγκρουσης απόψεων.
«Αν δεν το έτρωγαν οι άνθρωποι των σπηλαίων, ούτε εσύ πρέπει να το φας», αποτελεί το μότο των πιστών της διατροφής που ακολουθούσαν οι άνθρωποι των σπηλαίων. Μπορεί η μόδα για την paleo diet να υπάρχει λίγα χρόνια, η ιδέα για τη δημιουργία της όμως ξεκίνησε γύρω στο 1970 από τον γαστρεντερολόγο Walter Voegtlin, αναπτύχθηκε και από άλλους επιστήμονες και το 2002 ο Loren Cordain την έκανε γνωστή σε όλους, δημοσιεύοντας το βιβλίο “The Paleo Diet”. Τα κριτήρια επιλογής των τροφών που επιτρέπονται στη διατροφή Paleo βασίζονται στη φιλοσοφία της τροφοσυλλογής: επιτρέπεται να καταναλωθεί οτιδήποτε μπορεί να συλλεχθεί, να θηρευτεί ή να αλιευτεί, δίχως να απαιτείται καθόλου επεξεργασία, ζύμωση ή άλλη διαδικασία.
Οι οπαδοί της πιστεύουν πως η διατροφή των προγόνων μας με ωμές τροφές είναι πιο υγιεινή από τις τροφές που μπήκαν στην καθημερινότητά μας, ιδιαίτερα μετά τη Γεωργική Επανάσταση, οι οποίες διατάραξαν τον μεταβολισμό μας και θα πρέπει να αποφεύγονται. Θεωρούν επίσης ότι, πολλές από τις σύγχρονες ασθένειες όπως η στεφανιαία νόσος, ο διαβήτης τύπου 2, η παχυσαρκία κ.α. οφείλονται στο γεγονός ότι υιοθετήσαμε μια διατροφή που δεν ταιριάζει στα γονίδιά μας. Κάποιοι μπορεί να συμφωνούν με την ιδέα και να την βρίσκουν λογική, υπάρχει όμως μεγάλος αντίλογος σχετικά με το ποια ήταν ακριβώς η παλαιολιθική διατροφή. Οι ειδικοί επιμένουν ότι δεν ήταν μια. Ανάλογα με το μέρος του πλανήτη που κατοικούσε, ο παλαιολιθικός άνθρωπος έτρωγε διαφορετικά πράγματα. Έτσι οι άνθρωποι των πάγων τρέφονταν κυρίως με ζωικά προϊόντα σε αντίθεση με αυτούς που ζούσαν στα τροπικά δάση οι οποίοι προτιμούσαν τα λαχανικά και τα φρούτα. Γι’ αυτό που είμαστε βέβαιοι είναι το τι δεν έτρωγαν οι πρωτόγονοι: ζάχαρη, αλεύρι, φυτικά έλαια, αλάτι, γάλα (εκτός του μητρικού), trans λιπαρά και επεξεργασμένες τροφές. Η συγκεκριμένη διατροφή προωθεί την κατανάλωση του άπαχου βιολογικού κρέατος καθώς, εκείνη την εποχή, τα ζώα είχαν πολύ λιγότερο λίπος σε ποσότητα και είδος.
Δεν μπορεί παρά να συμφωνήσει κανείς ότι η αποχή από τα κατεργασμένα τρόφιμα και τους υδατάνθρακες σε συνδυασμό με τη μείωση της κατανάλωσης τροφών πλούσιων σε ζάχαρη και αλάτι αποτοξινώνουν τον οργανισμό. Οι υπέρμαχοι της paleo διατροφής παρουσιάζουν έρευνες που την συνδέουν με τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την βελτίωση των επιπέδων των λιπιδίων στο αίμα οι οποίες όμως χρειάζονται περαιτέρω διερεύνηση. Αυτοί που την αμφισβητούν από την άλλη, τονίζουν τη δυσκολία να βρεθεί η ίδια ποσότητα από φρέσκα φρούτα και λαχανικά, όπως και η ίδια ποιότητα κρέατος σε σχέση με την πρωτόγονη εποχή. Την χαρακτηρίζουν ακόμη υπερβολικά περιοριστική και δύσκολο να ακολουθηθεί μακροπρόθεσμα καθώς περιορίζεται σε συγκεκριμένα βασικά συστατικά και συνοψίζουν λέγοντας ότι είναι προτιμότερο να γίνονται συγκρίσεις μεταξύ σύγχρονων πληθυσμών όσον αφορά τη διατροφή, καθώς τα σημερινά δεδομένα τόσο για τους ανθρώπους αλλά και για τα τρόφιμα, διαφέρουν πολύ από την εποχή εκείνη.
Φωτεινή Πουρνάρα