Το αθώο ψεματάκι του Ικαριώτη παππού μου στην πιο συχνή ερώτηση των γιατρών!
Τι κάνουν εκεί στην Ικαρία και ζουν περισσότερο; Ποιο είναι το μυστικό της μακροζωίας; Ποιες είναι οι διατροφικές συνήθειες που κυριαρχούν στις μπλε ζώνες μακροζωίας, όπως τις ονομάζουν οι ειδικοί; Πολλά τα ερωτήματα που απασχολούν την επιστημονική κοινότητα αλλά οι απαντήσεις δεν είναι κοινές από όλους. Οι άνθρωποι λοιπόν στην Ικαρία, τα highlands στην Σαρδηνία, τη χερσόνησο Nicoya στην Κόστα Ρίκα, την Οκινάβα στην Ιαπωνία και τη Loma Linda στην Καλιφόρνια σύμφωνα με τους ειδικούς έχουν εντοπίσει αυτό το κάτι διαφορετικό στη ζωή τους, αυτό που οι άνθρωποι της πόλης θα δυσκολευτούν εξαιρετικά να βρουν και να εφαρμόσουν για διάφορους λόγος ο καθένας.
Ο παππούς μου ο Γιώργος βρίσκεται στα 88 του χρόνια και για πολλούς ανθρώπους στο νησί που είναι πάνω από 95 χρόνων είναι νέο παιδί. Ασχολείται καθημερινά με τις δουλειές του... Αγρότης και παράλληλα κτηνοτρόφος. Πάει στα χωράφια, στους κήπους, κόβει ξύλα και περιποιείται τα αμπέλια του. Χαρακτηριστικό είναι πως το τραπέζι στο σπίτι της γιαγιάς και του παππού είναι πάντοτε γεμάτο με τα πιο αγνά προϊόντα δοσμένα φυσικά από τη μάνα γη.
Θα ήθελα στο σημείο αυτό να μοιραστώ μαζί σας την τελευταία επίσκεψη του παππού μου στον γιατρό, μία επίσκεψη με αφορμή την επέμβαση που έκανε και η οποία ευτυχώς στέφθηκε με επιτυχία. Όταν ο γιατρός του έκανε ερώτηση σχετικά με φαρμακευτική αγωγή που ακολουθεί ή που ακολούθησε κατά το παρελθόν, εκείνος του απάντησε με ειλικρίνεια εν μέρει. Συγκεκριμένα του είπε πως τα φάρμακα που έχει πάρει είναι ενίοτε ένα ντεπόν, μία ασπιρίνη και μία κούπα κρασί κάθε μέρα. Είχε πει ένα μικρό ψεματάκι... Ο παππούς είναι φανατικός θαυμαστής του κόκκινου κρασιού το οποίο βεβαίως φτιάχνει μόνος του, όμως δεν πίνει σε καμία περίπτωση ένα ποτηράκι όπως άφησε να εννοηθεί αλλά μία κανάτα κρασί στην καθισιά του... όπως θα λέγαμε και στο νησί.
Δείτε τον, παλικάρι ετών 88 παρακαλώ.
Άργησα αλλά ναι τώρα είμαι σίγουρος το μυστικό του παππού μου έχει χρώμα κόκκινο και είναι γεμάτο από ευεργετικές ιδιότητες. Το κόκκινο κρασί της Ικαρίας μειώνει τη χοληστερίνη ενώ παράλληλα προστατεύει την καρδιά, ελέγχει το σάκχαρο στο αίμα, καταπολεμά το κρύωμα, «ξυπνά» το μυαλό, είναι αντικαρκινικό και αδυνατίζει.
Πράμνειος Οίνος
Ο Πράμνειος Οίνος, όνομα προερχόμενο από τις λέξεις "πραΰνει το μένος", το δυνατό κόκκινο κρασί της Ικαρίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη λατρεία του θεού Διονύσου. Σύμφωνα εξάλλου και με τη μυθολογία, ο Διόνυσος γεννήθηκε στην Ικαρία και συγκεκριμένα σε μια σπηλιά κοντά στο Δράκανο. Κάποιοι λένε πως υπήρχε ένα όρος στην Ικαρία, η Πράμνη, όπου καλλιεργούνταν αμπέλια ("πραμνία άμπελος"), ενώ άλλοι αναφέρουν πως το όνομα προέρχεται από τον Πράμνο, την οροσειρά που σήμερα καλείται Αθέρας.
Η Ικαρία λοιπόν είναι η πατρίδα του Διονύσου και του κρασιού και η υπόθεση αυτή ενισχύεται και από τον αρχαίο μύθο του Ικάριου, του πρώτου ανθρώπου που έφτιαξε οίνο. Δείτε παρακάτω την αναφορά του Απολλόδωρου:
“
"Όταν πέθανε ο Εριχθόνιος και θάφτηκε στο ίδιο τέμενος της Αθηνάς, έγινε βασιλιάς ο Πανδίων, και στα χρόνια της βασιλείας του ήλθαν στην Αττική η Δήμητρα και ο Διόνυσος. Την Δήμητρα την υποδέχτηκε στην Ελευσίνα ο Κελεός και τον Διόνυσο ο Ικάριος, που παρέλαβε απ’ αυτόν ένα κλήμα κι έμαθε την οινοποιία”.
Το κρασί της Ικαρίας είναι κρασί μαύρου - ερυθρού χρώματος, ξηρό και φτάνει με φυσικό τρόπο πολύ υψηλούς αλκοολικούς βαθμούς άνω των 16, κάτι που το καθιστά ιδιαίτερα δυνατό. Για την ιστορία θα σας πω πως με απόφαση του Υπουργείου Γεωργίας στις 3/2/1970 γίνεται η πρώτη επίσημη καταγραφή για την ιδιαιτερότητα του Ικαριώτικου αμπελιού ενώ τον Ιούνιο του 2006, χαρακτηρίστηκε από το κράτος με ένδειξη γεωγραφικής προέλευσης ως "Τοπικός Οίνος". Στο σύνολο υπάρχουν 12 τοπικοί οίνοι στην Ικαρία, με τις εξής ποικιλίες: φωκιανό, μπεγλέρι, αθήρι, ασύρτικο, βάφτρα και μανδηλαριά. Οι τύποι που παράγονται είναι: λευκός, ερυθρός - ξηρός, ροζέ, ημίξηρος και ημίγλυκος. Στο νησί, παράγεται και βιολογική ποικιλία κρασιού.
Tα βασικά χαρακτηριστικά του κρασιού της Ικαρίας αναφέρονται σε αρχαία και νεώτερα κείμενα σχεδόν με τις ίδιες λέξεις:
Οίνος ούτε γλυκύς, ούτε παχύς, αλλά αυστηρός, σκληρός...
"Το κρασί των Ικαρίων είναι δυνατό και το αναμειγνύουν πάντα με νερό.."
Γεωργειρήνης
"Πράμνειον ον ίδμεν φασί παχύν και πολύτροφον. Και η προσφορά ου διψήσεως φασίν άκος αλλά εμφορήσεως ένεκεν.."
Ευστάθιος
"κατά τον Φρύνιχο ου γλύξις ουδ υπόχυτος αλλά Πράμνιος"
Διογένης Λαέρτιος
"...έστι δε ούτος, γένος τε οίνου. και έστιν ούτος ούτε γλυκύς ούτε παχύς, αλλά αυστηρός και σκληρός και δύναμιν έχων διαφέρουσαν..."
Αθήναιος
"...έστι δε εγκώμιον οίνου και σκληρός οίνος..."
Ησύχιος
"παρασκευάζεται στην Ικαρία ένα κρασί που λέγεται σκέτο, είναι υψηλόβαθμο και σκληρό"
Σταματιάδης
Γιώργος Μουλάς