Το μοναδικό Μέλι Ελάτης Μαινάλου Βανίλια

Το μέλι, αγνή και φυσική τροφή συλλέγεται  από  τα αρχαία  χρόνια και η  κατανάλωσή  του, εκτός της αντιβακτηριακής της δράσης, επιδρά ευεργετικά στη λειτουργία της  καρδιάς,  στο  συκώτι  και  στο πεπτικό  μας  σύστημα. Επειδή ακριβώς πρόκειται για φυσικό προϊόν,  ακόμα  και αν προέρχεται από  το  ίδιο  μελίσσι, μπορεί να έχει διαφορές στις ποσότητες των συστατικών που αυτά  ανιχνεύονται  στο  τελικό  προϊόν.  Η  φυτική  και γεωγραφική  προέλευση  και  οι συνθήκες ωρίμανσης του μελιού, είναι οι κύριοι παράγοντες που ορίζουν τις  φυσικοχημικές  ιδιότητές του δηλαδή το χρώμα, το άρωμα, τη γεύση, το αν κρυσταλλώνει εύκολα ή όχι. 

Διακρίνεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

• το  ανθόμελο,  που  παράγεται από  το νέκταρ των λουλουδιών, κυρίως θυμαριού, πορτοκαλιάς, ηλίανθου, ερείκης, καστανιάς και
• το  μέλι από  μελιτώματα, που παράγεται από  εκκρίματα των φυτών ή  εντόμων που απομυζούν τα φυτά. Στην κατηγορία αυτή ανήκει το μέλι του πεύκου, της ελάτης και άλλων δασικών φυτών.

Το  μέλι  Ελάτης  Μαινάλου  Βανίλιας  προέρχεται  από  το  μαύρο  έλατο  του  όρους Μαινάλου στην οριοθετημένη περιοχή γύρω  από  την Αλωνίσταινα και τη  Βυτίνα της Αρκαδίας. Δεν συλλέγεται από άνθη αλλά από το μελίτωμα που παράγει το έντομο Physokermes Hemicryphus στους κόμπους των κλαδιών της Κεφαλληνιακής ελάτης. Το μελίτωμα μοιάζει με υγρές σταγόνες ή με στερεή λευκόχρωμη μάζα (βανίλια). Η παραγωγή του διαρκεί από τα μέσα Μαΐου μέχρι και τα μέσα Ιουλίου. 

Οι μέλισσες συλλέγουν τη «βανίλια» από τα έλατα και αφού την επεξεργαστούν και την εμπλουτίσουν, την αποθηκεύουν στις κηρύθρες. Οι μελισσοκόμοι μεταφέρουν τις κηρύθρες από τις κυψέλες στις ειδικές αποθήκες όπου απολεπίζονται και τοποθετούνται στο ειδικό μηχάνημα για την εξαγωγή του μελιού. Είναι μια διαδικασία επίπονη που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή καθώς, αν καθυστερήσει ο μελισσοκόμος, η βανίλια στερεοποιείται εύκολα.  Στη συνέχει, το μέλι φιλτράρεται και τυποποιείται. Η παραγωγή του είναι πολύ μικρή και περιοδική. Η μέση παραγωγή ανά κυψέλη από μέτριας δυναμικότητας μελίσσια υπολογίζεται περίπου 15 κιλά. 

Η Βανίλια  Μαινάλου αναγνωρίστηκε το 1996 από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως μέλι Προστατευμένης Ονομασίας Προέλευσης και πήρε το χρυσό βραβείο σε έκθεση τροφίμων στο Παρίσι σε έκθεση τροφίμων το 1996. Το ιδιαίτερο αδιαφανές χρώμα της με τις περλέ ανταύγειες (ποικίλει από χρονιά σε χρονιά) την κάνει ιδιαίτερα ελκυστική και οι ιδιότητές της , όπως, η χαρακτηριστική της γεύση που θυμίζει βανίλια, η χαμηλή υγρασία, το ότι δεν κρυσταλλώνει καθόλου λόγω του υψηλού pH, την κάνει ανταγωνιστική ανάμεσα στις διάφορες ποικιλίες μελιού. Η θρεπτική του αξία είναι επίσης αξιοσημείωτη: πλούσιο σε ιχνοστοιχεία (κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο), ένζυμα, πρωτεΐνες και βιταμίνες που συμβάλουν στην αφομοίωση των σακχάρων στον οργανισμό. Το ποσοστό μελιού ελάτης είναι τουλάχιστον 80%  και το υπόλοιπο είναι από ανθόμελο.