Η χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εκ γενετής αναπηριών

Οι ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα (NTDs) είναι δυσπλασίες του εγκεφάλου, της σπονδυλικής στήλης και του νωτιαίου μυελού που αναπτύσσονται πριν από τη γέννηση. Σε αυτά περιλαμβάνονται η δισχιδής ράχη , κατά την οποία ένα τμήμα των οστών της σπονδυλικής στήλης και των γύρω ιστών δεν σχηματίζεται σωστά με αποτέλεσμα τμήματα του νωτιαίου μυελού να είναι εκτεθειμένα και η ανεγκεφαλία, βλάβη του νευρικού σωλήνα στην οποία ο ιστός του κρανίου και του εγκεφάλου απουσιάζει. Έρευνες δεκαετιών κατέδειξαν με ακρίβεια ότι το φολικό οξύ μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να γεννηθούν τα μωρά με NTD. Επειδή το φυλλικό οξύ μειώνει μαζικά τον κίνδυνο των ανωμαλιών αυτών, η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όλα τα σιτηρά, οι σπόροι και τα δημητριακά έπρεπε να εμπλουτιστούν με φολικό, κάτι που μείωσε αισθητά τις περιπτώσεις γενετικών ανωμαλιών. Σήμερα, οι δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες είναι όλο και πιο δημοφιλείς. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη όμως, μπορούν να ανατρέψουν μεγάλο μέρος της προστασίας που προσφέρει το φολικό οξύ.

Ο περιορισμός της πρόσληψης υδατανθράκων συχνά σημαίνει αποφυγή των προϊόντων διατροφής που είναι εμπλουτισμένα με φολικό οξύ, όπως το ψωμί, τα δημητριακά και τα ζυμαρικά. Στην πραγματικότητα, οι δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες συσχετίζονται με μειωμένη πρόσληψη διαφόρων μικροθρεπτικών συστατικών. Οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας (UNC) στο Chapel Hill υπέθεσαν ότι «οι γυναίκες που περιορίζουν τους υδατάνθρακες μπορεί να έχουν μειωμένη πρόσληψη φολικού οξέος και, συνεπώς, ενδέχεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο NTD ανωμαλιών κατά την εγκυμοσύνη τους. Τα αποτελέσματά τους δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Birth Defects Research. Για τις ανάγκες της μελέτης, οι επιστήμονες πήραν στοιχεία από προηγούμενη έρευνα για την πρόληψη των γενετικών ελαττωμάτων, η οποία έχει διαρκέσει από το 1998 έως το 2011. Το σύνολο των δεδομένων περιλάμβανε 11.285 έγκυες γυναίκες από διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ. Από τις συμμετέχουσες, 1.740 είχαν βρέφη με τις παραπάνω ανωμαλίες ή γέννησαν νεκρά μωρά ή διέκοψαν την κύησή τους λόγω ανεγκεφαλίας ή δισχιδούς ράχης. Η πρόσληψη φυλλικού οξέος και υδατανθράκων πριν από τη σύλληψη εκτιμήθηκε χρησιμοποιώντας τα δεδομένα των ερωτηματολογίων. Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης, μεταξύ άλλων παραγόντων, τα στοιχεία για τη φυλή, την κατανάλωση αλκοόλ και την εκπαίδευση των γυναικών. Μετά από ανάλυση, διαπίστωσαν ότι η πρόσληψη φυλλικού οξέος από γυναίκες των οποίων η διατροφή περιλάμβανε λίγους υδατάνθρακες ήταν μικρότερη από το μισό των υπολοίπων γυναικών. Ήταν επίσης πολύ πιο πιθανό να αποκτήσουν ένα βρέφος με NTD.

Συνολικά, οι γυναίκες με χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων είχαν 30% περισσότερες πιθανότητες να έχουν παιδί με NTD σε σύγκριση με εκείνες που δεν περιόρισαν την πρόσληψη υδατανθράκων. «Γνωρίζουμε ήδη ότι η μητρική διατροφή πριν και κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών της εγκυμοσύνης διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εμβρυϊκή ανάπτυξη», ανέφερε η επικεφαλής της μελέτης Tania Desrosiers. Παρόλο που πολλές γυναίκες λαμβάνουν συμπληρώματα φυλλικού οξέος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αυτοί οι τύποι γενετικών ανωμαλιών εμφανίζονται συχνότερα στις πρώτες φάσεις της εγκυμοσύνης κάτι που σημαίνει ότι, στις περιπτώσεις που η εγκυμοσύνη δεν έχει προσχεδιασθεί, είναι συχνά πολύ αργά για να αποφευχθούν πολλές περιπτώσεις NTD.

Παρόλο που η μελέτη περιελάμβανε μεγάλο αριθμό συμμετεχόντων, υπήρχαν κάποιες αδυναμίες και ελλείψεις στοιχείων, όπως το γεγονός ότι στηρίχθηκε στις αναμνήσεις των γυναικών σχετικά με τα τρόφιμα που κατανάλωναν πριν από τη σύλληψη ή το ότι δεν μπορούσαν να μετρήσουν άμεσα τα επίπεδα του φολικού οξέος με εξετάσεις αίματος. Οι συγγραφείς αναφέρουν επίσης ότι τα συμπεράσματά τους μπορεί να οφείλονταν στον θερμιδικό περιορισμό που εμπλέκεται στις δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων ή στη συνολική ποιότητα της διατροφής.

Φωτεινή Πουρνάρα