Μπορεί η μεσογειακή διατροφή να προστατεύσει από τις επιβλαβείς επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης;

Συχνά θεωρούμενο ως πανάκεια για διάφορες ασθένειες, το μεσογειακό διαιτολόγιο επικεντρώνεται στα φρούτα, τα δημητριακά, τα λαχανικά, το ελαιόλαδο, τα ψάρια και τα πουλερικά, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα την πρόσληψη κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένων τροφών. Η μεσογειακή διατροφή είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, τα οποία είναι χημικά που απορροφούν δυνητικά επιβλαβή οξειδωμένα μόρια που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα αντιοξειδωτικά μπορεί να βρίσκονται πίσω από μερικά από τα πολλά οφέλη για την υγεία που κάθε τόσο εμπλουτίζονται περισσότερο. Για παράδειγμα, πρόσφατες μελέτες έχουν συσχετίσει τη μεσογειακή διατροφή με βελτιωμένη καρδιαγγειακή υγεία, μειωμένη αύξηση βάρους λόγω ηλικίας και μειωμένο κίνδυνο μεταβολικού συνδρόμου, διαβήτη και καρκίνου του μαστού. Αυτή η δημοφιλής και στη χώρα μας διατροφή μπορεί επίσης να ωφελήσει τον εγκέφαλο. Η πιο πρόσφατη μελέτη εξέτασε κατά πόσο θα μπορούσε ή όχι να προστατεύσει από τις ζημιές που προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Μεσογειακή διατροφή και ρύπανση του αέρα

Η μελέτη διεξήχθη από τον Chris C. Lim, διδάκτορα στη Σχολή Ιατρικής του NYU στη Νέα Υόρκη. Όπως εξηγεί ο ίδιος: "Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι διαιτητικές αλλαγές, ιδιαίτερα η προσθήκη αντιοξειδωτικών, μπορεί να αμβλύνουν τις αρνητικές επιπτώσεις της έκθεσης σε υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης για σύντομες χρονικές περιόδους. Αυτό που δεν γνωρίζαμε ήταν εάν η διατροφή μπορεί να επηρεάσει τη συσχέτιση μεταξύ μακροχρόνιας έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση και επιδράσεων στην υγεία."

Για τις ανάγκες της συγκεκριμένης έρευνας, μελέτησαν τα δεδομένα από διάφορα Αμερικανικά Ινστιτούτα υγείας τα οποία είχαν παρακολουθήσει περισσότερους από μισό εκατομμύριο ανθρώπους σε συνολικά οκτώ αμερικανικές πολιτείες και πόλεις. Οι ερευνητές παρακολούθησαν πόσο αυστηρά το κάθε άτομο ακολούθησε τη μεσογειακή διατροφή και υπολόγισαν την έκθεσή του σε τρεις ατμοσφαιρικούς ρύπους: τα μικροσωματίδια (PM2.5), το διοξείδιο του αζώτου (NO2) και το όζον (O3).

Διατροφική προστασία

Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στο Διεθνές Συνέδριο της American Thoracic Society , που πραγματοποιήθηκε στο San Diego της California πριν τον περασμένο Μάιο. Συγκεκριμένα, η ανάλυση επικεντρώθηκε σε κάθε μετρήσιμο αποτέλεσμα της μεσογειακής δίαιτας που αφορούσε θανάτους από όλες τις αιτίες, θανάτους που σχετίζονται με καρδιαγγειακά νοσήματα και θανάτους από καρδιακές προσβολές. Τα ευρήματα ήταν:

Θάνατος από όλες τις αιτίες

Διαπίστωσαν ότι, εκείνοι που ακολουθούσαν λιγότερο τη διατροφή, ο θάνατος από όλες τις αιτίες αυξήθηκε κατά 5% για κάθε αύξηση κατά 10 ppb στην έκθεση σε διοξείδιο του αζώτου. Στην ομάδα που έμεινε πιο πιστή στο μεσογειακό τρόπο διατροφής, η αύξηση ήταν μόλις 2%.

Θάνατοι από καρδιαγγειακές παθήσεις

Παρόμοια, σε όσους ακολούθησαν τη δίαιτα λιγότερο στενά, οι θάνατοι από καρδιαγγειακές παθήσεις (CVD) αυξήθηκαν κατά 17% για κάθε 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο (μg / m3) στην έκθεση σε μικροσωματίδια, έναντι 5% σε όσους ακολούθησαν προσεκτικά τη δίαιτα. Οι θάνατοι αυξήθηκαν επίσης κατά 10% και για κάθε 10 ppb αύξηση του διοξειδίου του αζώτου στην ομάδα που δεν ακολουθούσε πιστά τη διατροφή, έναντι μιας αύξησης της τάξης του  2% μόνο για όσους ήταν προσκολλημένοι σε αυτήν.

Θάνατοι από καρδιακή προσβολή

Η εικόνα ήταν παρόμοια και όταν οι ερευνητές εξέτασαν τους θανάτους από καρδιακή προσβολή. Διαπιστώθηκε ότι αυξάνονταν κατά 20% για κάθε 10 μg / m3 αύξηση της έκθεσης σε μικροσωματίδια σε εκείνους που ήταν λιγότερο προσκολλημένοι και μόλις 5% στους πιο ένθερμους οπαδούς.

Και οι θάνατοι από καρδιακή προσβολή αυξήθηκαν κατά 12% για κάθε αύξηση της έκθεσης σε διοξείδιο του αζώτου σε εκείνους που ήταν λιγότερο προσκολλημένοι, σε σύγκριση με μια αύξηση κατά 4% σε όσους την ακολουθούσαν πιστά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ερευνητές είχαν μόνο πρόσβαση στις πληροφορίες σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες των συμμετεχόντων κατά την έναρξη της δοκιμής, κάτι που σημαίνει ότι οι συνήθειες τους θα μπορούσαν να έχουν αλλάξει κατά τη διάρκεια της μελέτης - ίσως σημαντικά.

Επίσης, η μελέτη περιελάμβανε περισσότερους λευκούς και υψηλού εισοδήματος ανθρώπους απ 'ότι είναι ο αντιπροσωπευτικός μέσος όρος στις Ηνωμένες Πολιτείες γενικότερα. Ωστόσο, τα αποτελέσματα είναι ενδιαφέροντα και προσθέτουν ακόμη ένα όφελος στον ήδη μακρύ κατάλογο για την υγεία από τη μεσογειακή διατροφή.

Πρώτη δημοσίευση: 19/07/2018

Φωτεινή Πουρνάρα