Ο EFSA εγκρίνει τη διάθεση γάλακτος επεξεργασμένου με υπεριώδη ακτινοβολία

Σχεδόν όλα τα τρόφιμα, πριν φθάσουν στον τελικό καταναλωτή, περνούν από κάποια μορφή επεξεργασίας καθώς, σε διαφορετική περίπτωση, κάποια από αυτά, θα ήταν επικίνδυνα. Μέσα από διάφορες διαδικασίες και λειτουργίες ένα ωμό τρόφιμο καθίσταται κατάλληλο για κατανάλωση, μαγείρεμα ή αποθήκευση και διευκολύνεται η διάθεση ασφαλών προϊόντων σε κάθε γωνιά της γης. Ειδικά για τα τρόφιμα μεγάλης κλίμακας, απαιτείται να τηρηθούν αυστηρά συγκεκριμένοι επιστημονικοί και τεχνολογικοί κανονισμοί.  Οι σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις στην επεξεργασία του γάλακτος έφθασαν στη χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας (UV) ως μιας εναλλακτικής διαδικασίας κατεργασίας και καθαρισμού του γάλακτος από διάφορους παθογόνους μικροοργανισμούς με απώτερο σκοπό την παράταση  διάρκειας ζωής του γάλακτος. Η ακτινοβόληση παρουσιάζει το πλεονέκτημα ότι, ενώ σκοτώνει τους μικροοργανισμούς που προκαλούν αλλοίωση μέσα στα τρόφιμα, επηρεάζει μόνο οριακά τη διατολογική τους σύνθεση. Στην ευρέως χρησιμοποιούμενη σήμερα παστερίωση χρησιμοποιείται η θερμότητα για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια της κατανάλωσης του γάλακτος.

Το 2012, η εταιρία Dairy Crest στο Ηνωμένο Βασίλειο, κατέθεσε αίτηση διάθεσης στην αγορά, ως νέο τρόφιμο,  παστεριωμένου γάλακτος το οποίο είχε περάσει επεξεργασία με υπεριώδεις.  Με αυτή την επεξεργασία η διατηρησιμότητα του γάλακτος στο ράφι θα παραταθεί από τις 12 στις 21 ημέρες και θα αυξηθεί η περιεκτικότητά του σε βιταμίνη D3. Οι τύποι γάλακτος που προτάθηκαν για την συγκεκριμένη επεξεργασία αφορούν  το πλήρες, το ημιαποβουτυρωμένο και το αποβουτυρωμένο αγελαδινό γάλα. Το 2013 οι αρμόδιες αρχές στην Ιρλανδία έστειλαν στην Επιτροπή την αρχική τους έκθεση αξιολόγησης σύμφωνα με την οποία, το συγκεκριμένο γάλα πληρούσε τα κριτήρια έγκρισης ως νέο τρόφιμο. Η Επιτροπή με τη σειρά της, παρέπεμψε την έκθεση στα κράτη-μέλη προς συζήτηση.  Εξετάστηκαν ερωτήματα σχετικά με το σχηματισμό και τη συγκέντρωση της βιταμίνης D3, την πιθανή οξείδωση των λιπιδίων και των πρωτεϊνών, την αντίδραση των βιταμινών Α, Β2, C και Ε στην υπεριώδη ακτινοβολία, τις ενδεχόμενες αλλαγές στην αλλεργιογόνο κατάσταση του γάλακτος καθώς και το ιστορικό χρήσης της συγκεκριμένης διαδικασίας. Η έρευνα δεν σημείωσε σημαντικές διαφορές στα θρεπτικά συστατικά, αντίθετα παρατηρήθηκε ότι η αύξηση της περιεκτικότητας σε βιταμίνη D3 διήρκεσε σε όλη τη χρονική διάρκεια των 28 ημερών της μελέτης. Το 2015 η Επιτροπή  ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) να διενεργήσει πρόσθετη αξιολόγηση. 

Πρόσφατα ο EFSA ανακοίνωσε ότι όλα τα στοιχεία που τέθηκαν υπόψη του σχετικά με τη διαδικασία ήταν επαρκή και ότι δεν εμπνέουν καμιά ανησυχία. Αναφορικά με την οξείδωση των λιπιδίων και των πρωτεϊνών, δήλωσε ότι δεν αποτελεί θέμα ασφάλειας του τροφίμου καθώς και ότι ο κίνδυνος για αλλεργικές αντιδράσεις στο νέο τρόφιμο δεν διαφέρει από εκείνο του συμβατικού γάλακτος.  Τέλος, κατέληξε ότι κρίνεται ασφαλής η διάθεση στο γενικό πληθυσμό της Ένωσης (με την εξαίρεση των βρεφών μέχρι της ηλικίας του ενός έτους) του συγκεκριμένου γάλακτος, σύμφωνα με τις συνθήκες και τη διαδικασία που κατατέθηκε. Η επισήμανση «γάλα επεξεργασμένο με UV» θα πρέπει να αναγράφεται στην συσκευασία.