Συσκευασία τροφίμων: υπέρ και κατά
Η συσκευασία των τροφίμων αποτελεί μια συνήθη πρακτική στις μέρες μας. Τις τελευταίες δεκαετίες, εκτός από τα προφανή οφέλη που προσφέρει όπως η αποθήκευση και η ευκολία, αυτό το είδος της συσκευασίας έχει αλλάξει την αγορά θεμελιωδώς. Ενώ όμως βελτιώνει την ασφάλεια και προσφέρει σίγουρα μεγαλύτερη άνεση, έχει επίσης και ορισμένα μειονεκτήματα. Μπορεί να είναι ογκώδης, δαπανηρή και επιβλαβής για το περιβάλλον κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής της.
Η συσκευασία των τροφίμων έχει πάρα πολλά είδη. Αυτά κυμαίνονται από μεθόδους που χρησιμοποιούνται πάνω από εκατό χρόνια, όπως τα μεταλλικά δοχεία, μπουκάλια και βάζα, μέχρι σύγχρονες προσεγγίσεις υψηλής τεχνολογίας όπως η συσκευασία τροποποιημένης ατμόσφαιρας (MAP).
Ας δούμε πρώτα τα πλεονεκτήματά της. Τα συσκευασμένα τρόφιμα σίγουρα μας διευκολύνουν όλους τις ώρες που βρισκόμαστε εκτός σπιτιού. Μπορούμε να τα καταναλώσουμε οποιαδήποτε στιγμή και οπουδήποτε και είναι βολικά στην αποθήκευσή τους. Δεν χρειάζεται να φυλάσσονται σε ειδικά δοχεία, είναι ασφαλέστερα και λιγότερο ευάλωτα στη μόλυνση από τα μη συσκευασμένα τρόφιμα. Αν και η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έχει αμφιβολίες σχετικά με την ασφαλή χρήση των ανακυκλωμένων συσκευασιών, ωστόσο παραμένουν γενικά ασφαλείς. Η διάρκεια ζωής αυτών των προϊόντων διατροφής είναι μεγαλύτερη και παραμένουν φρέσκα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Η ποιότητα των συσκευασμένων τροφίμων είναι καλύτερη, καθώς η συσκευασία παρέχει προστασία από φυσικές και περιβαλλοντικές μεταβολές κατά το χειρισμό, τη μεταφορά και την αποθήκευσή τους. Συσκευασίες όπως δοχεία από γυαλί, αλουμίνιο ή πλαστικό παρατείνουν τη διάρκεια ζωής του περιεχομένου τους. Εξίσου σημαντικός είναι και ο παράγοντας της ευκολίας. Εξοικονομούν χρόνο και προσπάθεια από τα ψώνια μέχρι τις προετοιμασίες και το μαγείρεμα.
Από την άλλη πλευρά, έχουν και μειονεκτήματα. Η συσκευασία τροφίμων έχει ως παράλληλο αποτέλεσμα μεγάλο όγκο αποβλήτων παγκοσμίως. Ορισμένα απόβλητα μπορούν να ανακυκλωθούν, αλλά πολλά υλικά δεν είναι κατάλληλα για ανακύκλωση. Το ανακυκλωμένο περιεχόμενο μετά την κατανάλωση είναι συχνά χρήσιμο μόνο με συγκεκριμένους τρόπους. Για παράδειγμα, πολλοί τύποι ανακυκλωμένου πλαστικού δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται σε δοχεία τροφίμων, ακόμη και αν το αρχικό πλαστικό προέρχεται από δοχεία τροφίμων. Μεγάλο μέρος των αποβλήτων που παράγονται με τη συσκευασία καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής. Τα προϊόντα που απαιτούν περισσότερες συσκευασίες χρησιμοποιούν επίσης περισσότερους πόρους για την παραγωγή τους. Η παραγωγή απαιτεί με τη σειρά της ενέργεια, η οποία συνήθως προέρχεται από την καύση ορυκτών καυσίμων και μπορεί να προκαλέσει μόλυνση του αέρα και του νερού.
Η συσκευασία αντιπροσωπεύει ένα ποσοστό του κόστους παραγωγής των τροφίμων, αυξάνοντας έτσι την τελική τους τιμή και τα καθιστά ακριβότερα από τα μη συσκευασμένα τρόφιμα. Παρόλο που αναμφισβήτητα προσελκύει την προσοχή των πελατών και μπορεί ακόμη και να προσθέσει αξία σε ένα προϊόν, προσθέτει επίσης και το κόστος παραγωγής.
Το μεγαλύτερο μειονέκτημα είναι η επίδραση των συσκευασμένων τροφίμων στην υγεία. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα πρόσθετα τροφίμων και τα τεχνητά αρώματα που περιλαμβάνονται συνήθως στα συσκευασμένα τρόφιμα μπορεί όχι μόνο να μειώσουν ή να χειροτερεύσουν τη γεύση, αλλά μπορεί να αποδειχθούν ακόμη και ανθυγιεινά ή και μη ασφαλή για κατανάλωση από τον άνθρωπο.
Συμπερασματικά, όπως όλα τα πράγματα, η συσκευασία των τροφίμων έχει θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά. Ο χρυσός κανόνας του μέτρου ισχύει και εδώ και εναπόκειται στον καθένα από εμάς να σταθμίσει τους παράγοντες και να αποφασίσει τι από αυτά τα είδη διατροφής θα επιλέξει.
Φωτεινή Πουρνάρα