Ασβέστιο για τα οστά και όχι μόνο

Το ασβέστιο έχει κυρίως δομικό ρόλο και συμβάλλει στην οστεοποίηση. Επίσης είναι απαραίτητο για την πήξη του αίματος, τη σύσπαση των μυών, τη διατήρηση της λειτουργίας της καρδιάς, αλλά και της λειτουργικότητας της κυτταρικής μεμβράνης. Συνεργάζεται τόσο με το φώσφορο για τη δόμηση υγιών οστών και δοντιών, όσο και με το μαγνήσιο για σωστή καρδιοαγγειακή λειτουργία. Το ασβέστιο, σε ποσότητα 1.000 περίπου γραμμαρίων αποθηκεύεται με τη μορφή μικρών κρυστάλλων, σε οστά και δόντια, διαμορφώνοντας τη σκληρή υφή τους.

Οι απαιτήσεις του οργανισμού μας σε ασβέστιο είναι ιδιαίτερα υψηλές στην παιδική και την εφηβική ηλικία, όταν σχηματίζεται ο σκελετός, αλλά και κατά την εγκυμοσύνη και τη γαλουχία, όταν το έμβρυο απαιτεί το ασβέστιο από διατροφή της μητέρας του, για να χτίσει το δικό του σκελετό. Τέλος είναι απαραίτητο μετά την εμμηνόπαυση αλλά και τη μεγαλύτερη ηλικία, όπου η έλλειψή του είναι πιο πιθανή.

Οι καλύτερες πηγές του ασβεστίου είναι τα γαλακτοκομικά, όλα τα τυριά και ιδιαίτερα τα κίτρινα, τα ψάρια όπως οι σαρδέλες και ο σολομός, οι ξηροί καρποί όπως τα φιστίκια, τα καρύδια και τα αμύγδαλα, τα ξερά φασόλια και λαχανικά όπως το μπρόκολο και οι λαχανίδες, το λάχανο, οι αγκινάρες. Καλές πηγές επίσης αποτελούν τα αυγά, το συκώτι, οι γαρίδες, οι ελιές. 

Υπάρχουν ουσίες που επηρεάζουν αρνητικά την απορρόφηση του ασβεστίου και έτσι συμβάλλουν στη μείωση της απορρόφησης του. Τέτοιες ουσίες είναι: το λίπος, όταν αυτό βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες σε κάποια τρόφιμα, το οξαλικό οξύ, που βρίσκεται στη σοκολάτα, στο σπανάκι και στα παντζάρια, και το φυτικό οξύ, που βρίσκεται στους σπόρους. Έτσι το είδος της τροφής αλλά και οι άλλες τροφές που συνοδεύουν την κύρια πηγή του ασβεστίου καθορίζουν το βαθμό με τον οποίο το σώμα μας θα το προσλάβει.

Η έλλειψη ασβεστίου δημιουργεί τη ραχίτιδα, κατάσταση κατά την οποία, λόγω της μη σωστής εναπόθεσης αλάτων ασβεστίου και φωσφόρου, τα οστά γίνονται μαλακά και εύκαμπτα και παραμορφώνονται. Είναι πιο συχνή σε σκουρόχρωμα δέρματα, πρόωρα νεογνά, σκοτεινές περιοχές με περιορισμένη ηλιοφάνεια, αφού παράλληλα με τη μειωμένη απορρόφηση και πρόσληψη του ασβεστίου καθοριστικό ρόλο παίζει και η παρουσία της βιταμίνης D. Επίσης, η οστεομαλακία η οποία δημιουργείται από κένωση των οστικών αποθηκών ασβεστίου και φωσφόρου, λόγω της έλλειψης ασβεστίου και φωσφόρου, αλλά και της περιορισμένης ηλιακής ακτινοβολίας και κατά συνέπεια της έλλειψης βιταμίνης D. Το πιο γνωστό αποτέλεσμα ανεπάρκειας ασβεστίου είναι η οστεοπόρωση, από μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου, σε συνδυασμό με μειωμένη άσκηση και κάπνισμα. Στην πάθηση αυτή τα οστά φθείρονται, γίνονται πορώδη και αποκτούν σπογγώδη μορφή. Η επαρκής ποσότητα ασβεστίου, σε όλη τη ζωή μας και κυρίως μέχρι την ηλικία των 20-25 ετών (ιδιαίτερα για τις γυναίκες) μπορεί να τη μειώσει μέχρι και 50%.