Η πείνα αλλάζει το μεταβολισμό για διαδοχικές γενιές
Ένας αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και διαβήτη δεν είναι μόνο μεγαλύτερος για τους ανθρώπους που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια ενός λιμού, αλλά μεταφέρεται και στα παιδιά τους, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Ένας από τους πιο τρομερούς λιμούς τον περασμένο αιώνα ήταν ο μεγάλος κινεζικός λιμός (GCF) το 1959-1961 όταν εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από την πείνα. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Clinical Nutrition, αναφέρει ότι εκατοντάδες άνθρωποι που κυοφορήθηκαν κατά τη διάρκεια αυτού του λιμού είχαν σημαντικά αυξημένες πιθανότητες τόσο για υπεργλυκαιμία όσο και για διαβήτη τύπου 2 (T2D). Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι τα παιδιά τους είχαν επίσης σημαντικά υψηλότερες πιθανότητες υπεργλυκαιμίας, παρόλο που η πείνα είχε περάσει από καιρό όταν γεννήθηκαν. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Brown και του Ιατρικού Πανεπιστημίου Harbin στην Κίνα μελέτησαν περισσότερους από 3.000 κατοίκους και τα παιδιά τους για τις ανάγκες τις έρευνας.
Η μελέτη αναφέρει: "Συνολικά 1034 οικογένειες που συμπεριέλαβαν 2068 γονείς [γονική γενιά (F1)] και 1183 απογόνους [γενεά απογόνων (F2)], από την αγροτική περιοχή Suihua που επηρεάστηκε από την Κινέζικη Πείνα του 1959-1961 πήραν μέρος στην έρευνα. Οι συμμετέχοντες που γεννήθηκαν μεταξύ της 1ης Οκτωβρίου 1959 και της 30ής Σεπτεμβρίου 1961 ορίστηκαν ως εκτεθειμένοι στην πείνα και εκείνοι που γεννήθηκαν μεταξύ της 1ης Οκτωβρίου 1962 και της 30ής Σεπτεμβρίου 1964 ορίστηκαν ως μη εκτεθειμένοι. Η γενιά F2 ταξινομήθηκε ως έχουσα: 1) κανένα γονέα εκτεθειμένο στην πείνα, 2) μόνο τη μητέρα εκτεθειμένη στην πείνα, 3) μόνο τον πατέρα που εκτέθηκε στην πείνα ή 4) και τους δύο γονείς εκτεθειμένους στην πείνα. Οι κλασσικοί παράγοντες κινδύνου για το T2D καθώς και οι δοκιμές αντοχής στη γλυκόζη νηστείας και τη γλυκόζη της στοματικής κοιλότητας μετρήθηκαν τόσο στη γενιά F1 όσο και στην F2 ". Μεταξύ των 983 που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια του λιμού, το 31,2% είχε υπεργλυκαιμία και το 11,2% είχε Τ2D. Συγκριτικά, μεταξύ 1.085 ατόμων που κυοφορήθηκαν αμέσως μετά το τέλος της πείνας, ο επιπολασμός της υπεργλυκαιμίας ήταν 16,9% και ο επιπολασμός του T2D 5,6%. Οι ερευνητές πήραν υπόψη τους παράγοντες όπως το φύλο, το κάπνισμα, τη σωματική δραστηριότητα, την κατανάλωση θερμίδων και το δείκτη μάζας σώματος και υπολόγισαν ότι η έκθεση σε πείνα στη μήτρα συσχετίστηκε με 1,93 φορές υψηλότερες πιθανότητες υπεργλυκαιμίας και 1,75 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για T2D.
Η επόμενη γενιά διατήρησε τον σημαντικό κίνδυνο υπεργλυκαιμίας όταν οι δύο γονείς είχαν εκτεθεί στην πείνα. Συνολικά, στη δεύτερη γενιά, ο επιπολασμός της υπεργλυκαιμίας ήταν 5,7% για 332 άτομα χωρίς γονείς που είχαν εκτεθεί στο λιμό, 10% για 251 άτομα που είχε εκτεθεί μόνο ο πατέρας, 10,6% για 263 άτομα με εκτεθειμένες μητέρες και 11,3% για 337 άτομα των οποίων και οι δύο γονείς είχαν εκτεθεί στο λιμό. Έχοντας τους ίδιους παράγοντες τρόπου ζωής, οι απόγονοι δύο γονέων που είχαν εκτεθεί στην πείνα είχαν 2,02 φορές πιθανότητες υπεργλυκαιμίας σε σύγκριση με εκείνους των οποίων οι γονείς δεν αντιμετώπισαν λιμό. Οι πιθανότητες υπεργλυκαιμίας από μία γονική έκθεση ήταν επίσης σημαντικά αυξημένες αλλά όχι στατιστικά αρκετά σημαντικές. Επιπλέον, οι πιθανότητες για T2D δεν ήταν στατιστικά τόσο σημαντικές στις πολλαπλές συγκρίσεις μεταξύ της δεύτερης γενιάς, αλλά ένας από τους συγγραφείς, οΔρ. Sun Changhao, καθηγητής διατροφής και κοσμήτορας της Σχολής Δημόσιας Υγείας στο Harbin, σημείωσε ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν μόνο μεταξύ 20 και 40 ετών και θα μπορούσαν ακόμα να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καθώς θα μεγάλωναν. Πρόσθεσε επίσης ότι η ερευνητική ομάδα θα συνεχίσει να παρακολουθεί αυτούς τους συμμετέχοντες. Επειδή η μελέτη δείχνει μόνο μια συσχέτιση μεταξύ των μεταβολικών αλλαγών και της έκθεσης σε πείνα, δεν μπορεί να αποδείξει την αιτιότητα του βιολογικού μηχανισμού. Αλλά προηγούμενες έρευνες σχετικά με τις επιπτώσεις της πείνας στους ανθρώπους και σε εργαστηριακά ζώα υποδηλώνει ότι η πείνα προκαλεί πράγματι τέτοιους κινδύνους για την υγεία, ανέφεραν οι συντάκτες της μελέτης.
Φωτεινή Πουρνάρα