Οι υπό αμφισβήτηση κρυσταλλικές λάμπες από αλάτι Ιμαλάϊων

 Παρά το όνομα, δεν υπάρχουν αλατωρυχεία στην οροσειρά των Ιμαλαΐων. Οι πλάκες από ροζ αλάτι προέρχονται στην πραγματικότητα από το αλατωρυχείο Khewra στο Πακιστάν, περίπου 300 μίλια δυτικά των Ιμαλαΐων. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ορυχείο στον κόσμο και προσφέρει αλάτι εδώ και περισσότερα από 2.000 χρόνια αλλά, μόλις την τελευταία δεκαετία, έγινε δημοφιλές στη Δύση. Οι λάμπες αλατιού διαφημίζονται ότι βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα διευκολύνοντας έτσι τον ύπνο, αντιμετωπίζοντας τις αλλεργίες και το άσθμα και ενισχύοντας τα επίπεδα διάθεσης και ενέργειας, ειδικά σε άτομα που πάσχουν από εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD) ή κατάθλιψη. Πόσα όμως επιστημονικά στοιχεία υποστηρίζουν αυτούς τους ισχυρισμούς;

Εξουδετερώνουν τα θετικά ιόντα από τις ηλεκτρονικές συσκευές

Οι κατασκευαστές λένε ότι οι συγκεκριμένες λάμπες παρέχουν μια πληθώρα αρνητικών ιόντων, εξουδετερώνοντας τα «βλαβερά» θετικά ιόντα στον αέρα, όπως αυτά που προέρχονται από ηλεκτρονικές συσκευές, τηλεοράσεις και κινητά τηλέφωνα. Το αλάτι προσελκύει φυσικά το νερό και απορροφά την υγρασία στον αέρα (υγροσκοπία). Στη συνέχεια, η θέρμανση της λάμπας προκαλεί την εξάτμιση του νερού, παράγοντας αρνητικά ιόντα τα οποία υποτίθεται ότι αντισταθμίζουν τα θετικά ιόντα στο εσωτερικό περιβάλλον (π.χ. αντισταθμίζουν την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από το φούρνο μικροκυμάτων). Ωστόσο, μέχρι σήμερα, δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία ώστε να μπορούμε να πούμε ότι η ποσότητα των αρνητικών ιόντων που παράγονται από μια λάμπα ροζ αλατιού αρκεί για να συμβεί αυτό.

Ανακουφίζουν από την κατάθλιψη

Στη φύση, ίσως έχετε βιώσει τη χαρά των αρνητικών ιόντων χωρίς να το γνωρίζετε, ενώ στέκεστε π.χ. κοντά σε έναν καταρράκτη ή σε μεγάλα κύματα ή αν, μετά από μια μεγάλη καταιγίδα, βγείτε έξω. Ο αέρας κοντά στο νερό περιέχει χιλιάδες αρνητικά ιόντα που σας βοηθούν να αισθανθείτε ανανεωμένοι και χαρούμενοι. Η πνευματική αυτή ώθηση δεν είναι μόνο στη φαντασία σας. Υπάρχει και επιστημονική μελέτη που έδειξε ότι τα αρνητικά ιόντα έχουν θετικές επιδράσεις στην κατάθλιψη και την εποχιακή συναισθηματική διαταραχή. Στο ερώτημα αν οι λάμπες από ροζ αλάτι παράγουν αρκετά αρνητικά ιόντα για να παρέχουν οφέλη ψυχικής υγείας, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να αποδεικνύουν αυτή τη θεωρία συγκεκριμένα.

Καθαρίζουν τον αέρα και βελτιώνουν την αναπνευστική λειτουργία

Πολλοί καταναλωτές ισχυρίζονται ότι καθαρίζουν τα ιγμόρεια, βελτιώνουν το άσθμα και μειώνουν τις αλλεργίες. Είναι αλήθεια ότι το αλάτι από τη λάμπα προσελκύει με φυσικό τρόπο το νερό. Και οι υδρατμοί μπορούν να μεταφέρουν μούχλα, βακτήρια και αλλεργιογόνα. Ωστόσο, δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να δείχνουν ότι οι λάμπες απορροφούν τους ρύπους στον αέρα μαζί με το νερό. Με άλλα λόγια, μπορεί απλά να στεγνώνουν τον αέρα, όχι να τον καθαρίζουν. Και τα αρνητικά ιόντα μπορεί να μην βελτιώνουν την αναπνευστική λειτουργία. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν 80 χρόνια επιστημονικών εικασιών σχετικά με το θέμα, δεν υπάρχουν καθόλου αποδεικτικά στοιχεία. Σε 23 μελέτες με ανθρώπους που υπέφεραν από άσθμα μέχρι εμφύσημα, διαπιστώθηκε ότι η έκθεση σε αρνητικά ή θετικά ιόντα δεν είχε μετρήσιμο ρόλο στην αναπνευστική λειτουργία.

Βελτιώνουν την ποιότητα του ύπνου

Και πάλι, δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να δηλώνουν άμεσο συσχετισμό. Απλά, είναι πιθανό ότι η απουσία έντονης πηγής φωτός παίζει κάποιο ρόλο. Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι η έκθεση στο μπλε φως όπως αυτό που εκπέμπεται από τις ηλεκτρονικές οθόνες, κατά τις βραδινές ώρες είναι επιβλαβής για την υγεία καθώς μπορεί να διακόψει τον φυσικό κύκλο του ύπνου και την παραγωγή μελατονίνης, του χημικού στοιχείου που δίνει σήμα στον εγκέφαλο ότι ήρθε η ώρα να κοιμηθούμε. Το αχνό πορτοκαλί φως που εκπέμπεται από τις συγκεκριμένες λάμπες δημιουργεί μια ατμόσφαιρα που θα μπορούσε να προάγει την ξεκούραση και τη χαλάρωση και ίσως αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι υποστηρίζουν ότι κοιμούνται καλύτερα.

Βελτιώνουν το επίπεδο ενέργειας

Δεν υπάρχουν ούτε εδώ επιστημονικά στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτή την ιδέα. Θα μπορούσαμε ίσως να πούμε ότι όταν έχουμε κοιμηθεί καλά, έχουμε και καλύτερη αναπνοή, λιγότερο άγχος και μειωμένα ποσοστά κατάθλιψης. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, φυσικά, θα έχουμε και περισσότερη ενέργεια. Και τελικά, κάποια πράγματα λειτουργούν στον κάθε άνθρωπο συχνά με εντελώς διαφορετικούς τρόπους, οπότε, ας ακολουθήσουμε ό,τι μας κάνει να νοιώθουμε καλύτερα.

Φωτεινή Πουρνάρα