Η Κομισιόν δίνει άδεια στην Τσεχία να παράγει «ελληνικό γιαούρτι»
Ραγδαίες εξελίξεις και ριζικές ανατροπές στην αγορά γάλακτος, φέρνει απόφαση «βόμβα» που αποσυνδέει το νωπό γάλα από την παρασκευή γιαουρτιού στο όνομα της προσαρμογής με την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ και αφήνει «παράθυρο» ακόμη και για χρήση σκόνης γάλακτος.
Σύμφωνα με τον ισχύοντα ελληνικό Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, «γιαούρτι πλήρες ή κατά περίπτωση ημιαποβουτυρωμένο χαρακτηρίζεται το προϊόν το οποίο προκύπτει μετά από πήξη αποκλειστικά και μόνο νωπού γάλακτος, της αντίστοιχης προς την ονομασία φύσης και προέλευσης, με την επίδραση καλλιέργειας ζύμης που προκαλεί ειδική γι΄ αυτό ζύμωση». Ωστόσο, η Ελληνική κυβέρνηση είχε αποστείλει στην Κομισιόν για έγκριση τον νέο Κώδικα Τροφίμων και Ποτών και ζητούσε να τροποποιηθεί το άρθρο 82 σύμφωνα και με την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, αλλάζοντας τα δεδομένα στην παρασκευή γιαουρτιού και προβλέποντας ότι: «γιαούρτι χαρακτηρίζεται το γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο παράγεται από τη ζύμωση και πήξη του γάλακτος», που σημαίνει ότι θα μπορούσε να παράγεται από «ολικά αφυδατωμένο γάλα ή παραγώγων του γάλακτος σε μορφή σκόνης».
Στο πλαίσιο των διαδικασιών κοινοποίησης της οδηγίας 98/34/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, οι τσεχικές αρχές κοινοποίησαν στην Επιτροπή σχέδιο νόμου για τη θέσπιση απαιτήσεων για το γάλα, το γιαούρτι, άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα παγωτά και τα βρώσιμα λίπη και έλαια.
Σύμφωνα με διασαφηνίσεις από τις τσεχικές αρχές, ο όρος «ελληνικό γιαούρτι» χρησιμοποιείται ήδη στην εθνική αγορά και οι καταναλωτές τον αντιλαμβάνονται ως έναν συγκεκριμένο τύπο προϊόντος, που παράγεται με ορισμένα χαρακτηριστικά, χωρίς να αναφέρεται στη χώρα από την οποία προέρχεται το γιαούρτι.
Κατόπιν διαβούλευσης με τις υπηρεσίες της Επιτροπής, οι τσεχικές αρχές συμφώνησαν να επιβάλουν επισήμανση καταγωγής στα προϊόντα που φέρουν την ένδειξη «Ελληνικό γιαούρτι», ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν παραπλανώνται οι καταναλωτές. Όπως επισημαίνει η Κομισιόν απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Ευρωβουλευτή, Νότη Μαριά, ο όρος «ελληνικό γιαούρτι» αναφέρεται σε μια ιδιαίτερη μέθοδο παραγωγής. Η ονομασία δεν προστατεύεται και μπορεί να χρησιμοποιηθεί εκτός Ελλάδας, υπό την προϋπόθεση ότι οι καταναλωτές δεν παραπλανώνται σχετικά με τον τόπο καταγωγής. Η προστασία των γαλακτοκομικών όρων στην Κοινή Οργάνωση Αγορών δεν προβλέπει ότι τα γιαούρτια παράγονται άμεσα από νωπό γάλα, ενώ παράλληλα διασφαλίζει ότι τα συστατικά του γάλακτος δεν αντικαθίστανται.
Η εξέλιξη αυτή δεν πλήττει μόνο τις ελληνικές γαλακτοβιομηχανίες που παράγουν γιαούρτι και θα αποκτήσουν ανταγωνιστές στις διεθνείς αγορές. Πλήττει και τις μικρές βιοτεχνίες παραγωγής γιαουρτιού σε όλη την Ελλάδα που καλύπτουν τοπικές ανάγκες. Πριν από 4-5 χρόνια, η αγελαδοτροφία μετρούσε στη χώρα μας 120.000 ζώα ενώ σήμερα φθάνει μόλις τα 85.000, με συνεχόμενη τάση μείωσης. Το τελευταίο διάστημα, η άρνηση κάποιων γαλακτοβιομηχανιών να απορροφήσουν μέρος της εγχώριας παραγωγής καθώς και το ότι πολλές χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπερπαραγωγής και αναζητούν λύσεις για να διοχετευθεί η περίσσια γάλακτος σε άλλες αγορές, έχει αναγκάσει αρκετές κτηνοτροφικές μονάδες να βάλουν λουκέτο.
Μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου μίλησε για προσφυγή στα αρμόδια διεθνή δικαστήρια κατά της απόφασης της Τσεχίας να παράγει «ελληνικό γιαούρτι», τονίζοντας ότι πρόκειται για γεγονός που παραπλανεί τον καταναλωτή.
